Page 21 - Coğrafya 10 | 1.Ünite
P. 21
10. Sınıf
TOPRAKLAR 121
Hayvancılıkta önemli bir yer teşkil eden otlaklar,
Türkiye topraklarının %18,6'lık kısmını oluşturmak-
tadır. Kısa boylu otların (step) bulunduğu bozkırlarda
küçükbaş hayvancılık, uzun boylu ot topluluklarının
(çayır) yaygın olarak yetiştiği çernozyom alanların-
da ise büyükbaş hayvancılık faaliyetleri ön plandadır
(Görsel 1.152). Bununla birlikte özellikle Toros Dağ-
ları'ndaki kırmızı Akdeniz toprakları üzerinde geli-
şen makiliklerde keçi yetiştiriciliği, orman toprak-
ları üzerinde yetişen dut ağaçlarının yaygın olduğu
alanlarda da ipek böcekçiliği yapılmaktadır. Ayrıca
iklim ve toprak çeşitliliğine bağlı olarak farklı bitki
türlerinin bulunduğu ülkemizin hemen hemen her
yöresinde arıcılık faaliyetlerini görmek mümkündür.
Görsel 1.152: Toprağın hayvancılıkta kullanılması
Türkiye topraklarının %28,6’sını oluşturan or-
manlar kıyı bölgelerde yoğun laşmıştır. Bu nedenle
orman topraklarının Toroslar'ın batı ve orta kesim-
leriyle Kuzey Anadolu'da oldukça geniş yer kapla-
dığını söylemek mümkündür. Tomruk, maden di-
reği, sanayi odunu, reçine, sığla yağı ve fıstık çamı
Türkiye'de ormanlardan elde edilen ürünlere örnek
verilebilir (Görsel 1.153). Bunların yanı sıra ormanla-
rın toprak erozyonunun önlenmesi, canlıların besin
ih tiyaçlarının karşılanması ve onlara barınak olması
açısından da çok önemli vazifeleri vardır.
Görsel 1.153: Toprağın ormancılıkta kullanılması
Topraklarımız; seramik, porselen, kiremit, tuğla,
çimento ve çanak çömlek gibi ürünlerin elde edile-
bilmesi açısından bazı sanayi kollarının ham madde
ihtiyacını karşılamaktadır. Örneğin magmatik kayaç-
lar üzerinde gelişen ve kuvars, kaolin, feldspat gibi
maddeler bakımından zengin olan topraklar, cam ve
seramik yapımında ham madde olarak kullanılmak-
tadır. Benzer şekilde demir, silis ve karbonat bakı-
mından zengin olan topraklardan da tuğla, kiremit,
çimento ve çanak çömlek yapımında faydalanılmak-
tadır (Görsel 1.154).
Görsel 1.154: Toprağın çanak çömlek yapımında kullanılması
Türkiye’de nüfus ve sanayi, ılıman iklim özellikleri ile verimli toprakların bulunduğu alanlarda yoğun-
laşmıştır. Şehirlerin büyümesiyle verimli tarım alanları yerleşmeye açılmaktadır. Bu durum, tarım yapılabi lir
alanların daralmasına ve toprağın kirlenmesine neden olarak aslında geleceğimizi tehdit etmektedir. Tür-
kiye'nin sahip olduğu toplam arazinin çok az bir kısmı sulanabilir ve verimli topraklardan oluşmaktadır. Bu
toprakla rın amaç dışı kullanımı, gelecekte gıda temini ve güvenliğine yönelik birtakım sorunların yaşanma-
sına zemin hazırlayacaktır. Gelecek nesillere daha yaşanabilir bir ülke bırakabilmek için tarımsal faaliyetlere
önem verilmeli ve tarım topraklarının amaca yönelik kullanılmasına özen gösterilmelidir.
121