Page 6 - Coğrafya 9 | 2.Ünite
P. 6

2. ÜNİTE || BEŞERİ SİSTEMLER



                                                 Geçmişten günümüze kadar yerleşme yerinin seçiminde ve yer-
                                               leşmelerin gelişiminde birtakım doğal ve beşerî faktörler etkili ol-
                                               muştur (Şema 2.1).
                                                                YERLEŞMEYİ ETKİLEYEN
                                                                       FAKTÖRLER


                                                                  Doğal           Beşerî
                                                                Faktörler       Faktörler

                                                         İklim                       Ekonomik Faaliyetler


                                                     Su Kaynakları                    Ulaşım Olanakları

                                                      Yer şekilleri                        Göçler


                                                                                    Bilim ve Teknolojideki
                                                      Toprak Yapısı
                                                                                          Gelişmeler
                                                   Kara ve Denizlerin
                                                        Dağılışı

                                                      Bitki Örtüsü

                                               Şema 2.1: Yerleşmeyi etkileyen faktörler
                                               Yerleşmeyi Etkileyen Doğal Faktörler

                                                 İklim: İklim elemanlarından sıcaklık ve yağış, yerleşmeyi etkile-
                                               yen önemli faktörlerdendir. İklim şartlarının elverişli olduğu orta
                                               kuşak karaları, yerleşmelerin en yoğun olduğu alanlardır. Soğuk ik-
                                               limin hüküm sürdüğü kutuplara yakın alanlarda; sıcak, nemli ve çok
                                               yağışlı Ekvator çevresinde; yağışın yetersiz, sıcaklığın fazla olduğu
                                               çöllerde yerleşmeler seyrektir.

                                                 Su Kaynakları: İnsanlar, temel ihtiyaçlarını karşılamak ve eko-
                                               nomik faaliyetlerinde kullanmak için suya ihtiyaç duyarlar. Bu ihti-
                                               yaçtan dolayı yerleşmeler çoğunlukla su kaynaklarının yakınında
                                               kurulmuştur. İlk yerleşmelerin ve kurulan medeniyetlerin genel-
                                               likle akarsu kenarında kurulması, bu durumun en iyi kanıtların-
                                               dandır. Günümüzde de birçok yerleşim yeri su kaynakları bakımın-
                                               dan elverişli alanlarda bulunmaktadır (Görsel 2.2).


















               Görsel 2.2: Akarsu boyunca kurulmuş yerleşme (Budapeşte)



                                                          150
                                                       ı ı|      |ı ı
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11