Page 6 - Coğrafya 9 | 2.Ünite
P. 6
2. ÜNİTE || BEŞERİ SİSTEMLER
Geçmişten günümüze kadar yerleşme yerinin seçiminde ve yer-
leşmelerin gelişiminde birtakım doğal ve beşerî faktörler etkili ol-
muştur (Şema 2.1).
YERLEŞMEYİ ETKİLEYEN
FAKTÖRLER
Doğal Beşerî
Faktörler Faktörler
İklim Ekonomik Faaliyetler
Su Kaynakları Ulaşım Olanakları
Yer şekilleri Göçler
Bilim ve Teknolojideki
Toprak Yapısı
Gelişmeler
Kara ve Denizlerin
Dağılışı
Bitki Örtüsü
Şema 2.1: Yerleşmeyi etkileyen faktörler
Yerleşmeyi Etkileyen Doğal Faktörler
İklim: İklim elemanlarından sıcaklık ve yağış, yerleşmeyi etkile-
yen önemli faktörlerdendir. İklim şartlarının elverişli olduğu orta
kuşak karaları, yerleşmelerin en yoğun olduğu alanlardır. Soğuk ik-
limin hüküm sürdüğü kutuplara yakın alanlarda; sıcak, nemli ve çok
yağışlı Ekvator çevresinde; yağışın yetersiz, sıcaklığın fazla olduğu
çöllerde yerleşmeler seyrektir.
Su Kaynakları: İnsanlar, temel ihtiyaçlarını karşılamak ve eko-
nomik faaliyetlerinde kullanmak için suya ihtiyaç duyarlar. Bu ihti-
yaçtan dolayı yerleşmeler çoğunlukla su kaynaklarının yakınında
kurulmuştur. İlk yerleşmelerin ve kurulan medeniyetlerin genel-
likle akarsu kenarında kurulması, bu durumun en iyi kanıtların-
dandır. Günümüzde de birçok yerleşim yeri su kaynakları bakımın-
dan elverişli alanlarda bulunmaktadır (Görsel 2.2).
Görsel 2.2: Akarsu boyunca kurulmuş yerleşme (Budapeşte)
150
ı ı| |ı ı