Page 33 - Fen Lisesi Biyoloji 10 | 3.Ünite

Ana Düşünce
• Ekosistem, canlılar ile canlıların içinde bulunduğu cansız çevrenin tamamıdır.
• Canlılar beslenmelerine göre üretici, tüketici ve hem üretici hem tüketici olarak ayrılır.
• Ekosistemlerde sürdürülebilirlik, madde döngüleri ile sağlanır.
• Hızlı nüfus artışının ve endüstrinin gelişmesine bağlı olarak ekolojik ayak izi, karbon ayak izi ve su
ayak izi büyümüştür.

Sır a Siz de

Ekolojik ayak izini, su ayak izini ve karbon ayak izini küçültmek bireylerin çevreye verdiği zararı azaltmak demektir.
Bireylerin çevreye verdiği zararları azaltmak için sosyal farkındalık projeleri geliştirilir, farklı eğitim platformlarında
bu konular işlenerek bireyler bilinçlendirilmeye çalışılır. Ayak izlerini küçültmek amacıyla bireysel olarak başka nelere
dikkat edilmelidir? Araştırarak sınıf ortamında arkadaşlarınızla tartışınız.

3.2.3 Yerel ve Küresel Bağlamda Çevre Kirliliğinin Önlenmesine Yönelik
Çalışmalar

Ülkemizde ve dünyada çevre kirliliğinin sebepleri aynıdır. Dünya üzerindeki ülkeler kendi çevre kirlilik-
leri için çözümler üretirken diğer taraftan başka ülkelerle iş birliği yaparak çevre kirliliğinin çözümü için ortak
projeler geliştirmektedir.
Ülkemizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yaşanabilir bir çevre için tüm kirletici faktörlerin önlenmesi ve
kontrolü için kamu ve sivil toplum kuruluşları ile ortak çalışmalar yürütmektedir. Ayrıca uluslararası proje-
lerde yer alarak dünya çevre kirliliği ile ilgili konularda ülkemizin üzerine düşen görevleri yerine getirmek için
çalışmaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ülkemizin farklı bölgelerdeki kirliliği önlemek amacıyla deniz ve
kıyı yönetimi, su ve toprak yönetimi planlamaları yapmaktadır. Batı Akdeniz Havzası, Ceyhan Havzası, Kuzey
Ege Havzası kirlilik planları ve bunların çözümü ile ilgili projeler gerçekleştirilmektedir. Örneğin deniz kirlili-
ğini önlemek için “çevre dostu balık çiftlikleri” oluşturulmaya çalışılmaktadır (Görsel 3.54).
İklim değişimi ve hava yönetimi konusunda, egzoz emisyon ölçümü gibi akaryakıt türlerindeki kükürt
oranının ve kokuya neden olan emisyonların azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Atık yönetimi ile ilgili planlamalarda endüstriyel atıkların, tehlikeli ve tehlikesiz atıkların, sağlık kuru-
luşlarının tıbbi atıklarının etkisiz hâle getirilmesi için çalışmalar yürütülmektedir. Atık su arıtma tesislerinin
kurulması, arıtılmış atık suların yeniden kullanımına yönelik projeler ve atık yağ toplama projeleri geliştiril-
mektedir. Ayrıca kalıcı organik kirleticilere yönelik Stockholm Sözleşmesi’ne uygun şekilde hareket edilmesi
amacıyla gerekli önlemler alınmaktadır.

Görsel 3.54: Çevre dostu balık çiftlikleri

125