Page 29 - Fen Lisesi Biyoloji 10 | 3.Ünite

Orman yangınları, ormanlık alanları tahrip eden en önemli nedenlerden biridir. Ormanların yok ol-
duktan sonra tekrar oluşması için uzun yıllar gerekir. Ekosistemin doğal dengesini sürdürmekte ormanların
önemi büyüktür (Görsel 3.50).
Ormanlar sel tehlikesine karşı çevreyi korur ve erozyonu engeller. Hava nemini ve birim alana düşen
yağış miktarını artırır. Rüzgâr hızını azaltır ve yönünü değiştirir. Atmosferdeki karbondioksit miktarını azalta-
rak küresel ısınmayı azaltır. Karların yavaş yavaş erimesini sağlayarak kar suyundan yararlanmayı sağlar. Or-
manların bulunduğu bölgelerde çıplak yerlere kıyasla yazın daha serin, kışın daha ılık bir hava vardır. Orman-
lar havayı temizler, gürültü şiddetini azaltır, insan sağlığına ve dinlenmeye fayda sağlar. Orman toprağında
bol miktarda yağış suyu birikir. Biriken yağış suları, kurak mevsimlerde o bölgenin su miktarını dengeler. Bu
nedenle “Orman; suyu saklayan, damlayla harcayan bir hazinedir.” özdeyişi ormanın ekolojik işlevine vurgu
yapmaktadır.
Günümüzde hızla gelişen kentleşme ve çalışma temposunun yol açtığı gürültü, havasızlık, açık alanlarla
temasın sınırlanması insanların psikolojisini olumsuz yönde etkiler. Ormanlar bu olumsuz etkilerin azaltıl-
ması için de ideal ortamlardır.

Görsel 3.50: Orman yangınları

Sır a Siz de

• Erozyonu önlemek amacıyla neler yapılabilir?
• Ormanların giderek azalması, canlılar üzerinde ne gibi olumsuz etkiler oluşturur? Araştırıp sınıf ortamında arka-
daşlarınızla paylaşınız.

Bunları Biliyor musunuz?
Tropik yağmur ormanlarında 5 milyon yüksek organizasyonlu hayvan ve bitki türü bulunması, Amozon
yağmur ormanlarında 1 hektarda 400 ağaç türü belirlenmesi, ormanların tümünde 50 bin bitki çeşidi-
nin bulunduğunun tahmin edilmesi, sadece bir ağaç üzerinde yaklaşık 200 böcek çeşidinin saptanması
ormanların gen rezervi bakımından zengin olduklarının göstergesidir.

3.2.2 Çevre Sorunlarının Ortaya Çıkmasında Bireylerin Rolü

Çevre sorunlarının ortaya çıkmasında toplumu oluşturan bireylerin rolü önemlidir. Doğanın içinde
yaşam alanı bulan insan, bir yandan temel gereksinimlerini karşılarken diğer yandan da doğaya birtakım
olumsuz etkiler bırakmaktadır. Bu etkiler sonucunda doğal kaynaklar tüketilmekte, çevre kirliliği oluşmakta
ve ekosistemin doğal dengesi bozulmaktadır. Bireyin beslenmesi, giyinmesi, soluduğu hava, fosil yakıtları
tüketerek enerji elde etmesi, kişisel atıkları vb. güncel çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmakta-
dır. Ayrıca küreselleşme sonucu dünyada, insan aktiviteleriyle birlikte bitki ve hayvan ticareti, hastalık yapıcı
organizmaları dünyanın her yerine yaymaktadır. İnsanın doğaya olan bu etkisini ölçmek amacıyla bazı yön-
temler geliştirilmiştir. Bunlar: ekolojik ayak izi, su ayak izi ve karbon ayak izidir.

121