Page 5 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 2.Ünite

Araştıralım-Paylaşalım

1. Robert Hooke’un hücresel çalışmalarda kullandığı mantar meşesi hangi ortamlarda yetişir? Bu bitkiden
elde edilen ürünler nelerdir?

2. Anton van Leeuwenhoek mikroskop ve hücre ile ilgili çalışmalar yapmıştır. Leeuwenhoek’un geliştirdiği
mikroskobun üstün niteliklerini ve o dönemde bu çalışmaların hücrenin yapısı ile ilgili bilgilere ulaşmada
sağladığı katkıları araştırarak sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

2.1.1. Hücre Teorisine İlişkin Çalışmalar

Robert Hooke’un 1665 yılında hücreyi keşfetmesinden sonra hücre ile ilgili çalışmalar yüz yılı aşkın bir
süre devam etmiştir. 1838’de Alman botanikçi Matthias Schleiden (Matiyas Şılaydın) (Görsel 2.4) ve Belçikalı
zoolog Theodor Schwann (Teodor Şıvan) (Görsel 2.5) bitki ve hayvan dokuları üzerindeki çalışmalarını payla-
şırken gözlemlerindeki benzerliği fark etmişlerdir. Buradan hareketle bitki ve hayvan dokularını oluşturan temel
yapısal birimlerin aynı olduğu sonucuna varmışlardır. Bu gelişme, bütün canlıların hücrelerden oluştuğunu ileri
süren hücre teorisinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. 1858 yılında Alman patolog Rudolf Virchow (Rudolf Vir-
kov) ise bu bilgilere ilave olarak her hücrenin, var olan diğer hücrelerin bölünmesiyle oluştuğunu ileri sürmüştür
(Görsel 2.6).

Görsel 2.4: Matthias Schleiden (tem- Görsel 2.5: Theodor Schwann Görsel 2.6: Rudolf Virchow
sili resim)

Hücre teorisine göre
• Tüm canlılar hücrelerden oluşur.
• Hücre; canlının temel, yapısal ve işlevsel birimidir.
• Tüm hücreler kendinden önceki hücrelerin bölünmesiyle meydana gelmiştir.

İlerleyen yıllarda canlılar üzerine inceleme ve araştırma yapan bilim insanlarının ulaştığı yeni bilgiler,
hücre teorisinin gelişmesini sağlamıştır. Aşağıdaki bilgiler hücre teorisine eklenmiştir:
• Hücreler kalıtım maddesi içerir ve bunu bölünerek yavru hücrelere aktarır.
• Metabolik olaylar hücre içinde gerçekleşir.

73