Page 6 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 2.Ünite

Hücre Görüntüleme Teknikleri Tablo 2.1: Uluslararası Metrik Sisteme Ait
Ölçü Birimleri Arasındaki Matematiksel İlişki
Hücre görüntüleme teknikleri, mikroorganizmaların (bakteri, vi-
rüs, mantar, protozoa vb.) ve dokuları oluşturan hücrelerin büyüklük- 1 m 100 cm (santimetre)
lerinin belirlenmesini sağlamıştır. Bu canlıların büyüklükleri, ulusla- 1 cm 10 mm (milimetre)
rarası metrik sisteme ait ölçü birimlerinden yararlanılarak ifade edilir. 1 mm 1.000 μm (mikrometre)
Ölçü birimleri birbirine dönüştürülebilir (Tablo 2.1).
1 μm 1.000 nm (nanometre)
1 nm 10 A (angström)

Ökaryot organizmaların hücreleri ve bakteriler mikrometre, virüsler nanometre, atom ve moleküller ise
angström boyutundadır (Şekil 2.1).

0,1 nm 1 nm 10 nm 100 nm 1 μm 10 μm 100 μm 1 mm 1m 10 m

Göz

Işık mikroskobu

Elektron mikroskobu

Sinir hücresi

Bakteri
Ökaryotik hücre
Lipitler
Atom
Virüs
İnsan

Küçük Mitokondri
moleküller
Proteinler
1 m 100 cm 1.10 mm 1.10 μm 1.10 nm 1.10 A
6
3
10
9
Şekil 2.1: Bazı hücre tipleri ve biyomoleküllerin büyüklükleri

Öneri
Birbirinden farklı hücrelerin büyüklüklerini karşılaştırabilmek için http://www.cellsalive.
com/howbig_js.htm Genel Ağ adresini ziyaret edebilirsiniz.

Normal bir insan gözü birbirine 0.1 mm’den daha yakın olan iki noktayı ayırt edemez. Çoğu hücre 0.1
mm’den çok daha küçük olduğu için çıplak gözle görülemez ancak mikroskopla incelenebilir. Bununla birlikte
sinir hücresi gibi gözle görülebilecek boyutta hücreler de vardır. Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar
küçük cisimlerin mercekler yardımıyla büyütülerek incelenmesini sağlayan bir alettir. Bu nedenle biyologların
hücre ile ilgili çalışmalarında kullandıkları en önemli alettir. Biyolojik bir terim olan mikroskop, Yunanca mikro
(küçük) ve skop (bakıcı, gözleyici) kelimelerinden meydana gelmiştir. Mikroskoplar özelliklerine göre büyük
farklılık gösterir. Günümüzde laboratuvarlarda yaygın olarak ışık mikroskobu ve floresan mikroskobu kullanıl-
maktadır.

74