Page 22 - Fen Lisesi Fizik 10 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

ÖRNEK
NOT ALANI
Birim karelere bölünmüş bir düzlemde noktasal K kayna-
ğından 2 br uzaklığa L noktasal kaynağı, 4 br uzaklığa saydam
olmayan küresel bir cisim ve 8 br uzaklığa da perde yerleştirile-
rek perde üzerinde tam ve yarı gölge oluşturuluyor.

Perde

Cisim

K L

Küresel cismin yarıçapı 1 br olduğuna göre oluşan
tam gölgenin alanının (A ) yarı gölge alanına (A ) oranı
A / A kaçtır? 1 2
1
2

ÇÖZÜM

Noktasal kaynaklardan cismin sınırlarına ışınlar gönderi-
lerek tam ve yarı gölge çizimleri yapılır.

F
B

H C D

Tam gölgenin alanını hesaplayabilmek için gölgenin yarı-
çapı bilinmelidir. Tam gölgenin yarıçapı, üçgen benzerlikle-
rinden yararlanılarak hesaplanır.
HBC ve HFD üçgenleri arasında açı-açı-açı benzerliği vardır.
HC/HD = BC/FD
4/8 = 1/FD
FD = 2 br tam gölgenin yarıçapıdır. Bu durumda tam göl-
genin alanı
A = π.r = π.2 = 4.π br bulunur.
2
2
2
1

208