Page 33 - Fen Lisesi Fizik 12 | 3. Ünite

1.

3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI
3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI 3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI BÖLÜM

UYGULAMA 11

ÇÖZÜM ALANI
Tek yarıkta kırınım deneyinde f frekanslı bir ışık
1
kullanıldığında perde üzerindeki bir P noktasında
4. aydınlık saçak, f frekanslı ışık kullanıldığında ise
2
aynı nokta üzerinde 5. karanlık saçak oluşmakta-
dır.
Buna göre f /f oranı kaçtır?
1
2

3.1.6. IŞIĞIN DALGA DOĞASI

Hollandalı fizikçi Christiaan Huygens (Kıristiyan
Huygens) (Görsel 3.1.19), ışığın parçacıkların akışı
değil bir dalga olduğu fikrini geliştirdi. 19. yüzyılın
başlarında İngiliz fizikçi Thomas Young’ın ve bundan
kısa bir süre sonra Fransız Augustin-Jean Fresnel’ın
(Agustin-Cin Firesnıl) yaptıkları deneylere kadar
ışığın dalga yapısı göz ardı edilmişti.

Girişim ve kırınım olayları ışığın dalga yapısını ön
plana çıkaran iki olaydır. İyi aydınlatılmış bir odada 159
elinizi duvara yaklaştırdığınızda ayrıntıları net olan
bir gölge oluşur. Ancak elinizi duvardan uzaklaştır-
dıkça elinizin çevresindeki ışığın kırınımından dolayı
gölgenin kenarları bulanıklaşmaya başlar. William ID : 88369684
Lawrence Bragg (Vilyım Lovrıns Breg), kırınım olayı-
nın kristaller arasından geçen dalgalarda gerçekleş-
tiğini keşfetmiştir. Bragg, düzgün dizilmiş atomlar-
dan oluşan bir kristalden X-ışınları geçirip bir ekrana
düşürdüğünde ışınların kullanılan kristalin yapısına
göre desen aldığını gözlemlemiştir. Görsel 3.1.19: Christiaan Huygens (1629 - 1695)

BAKIŞ AÇISI

1. Kırınım ve girişim olaylarını inceleyerek olayların farklı ve benzer yönlerini belirtiniz.
2. Kırınım ve girişim olayları ışığın dalga özelliğini mi tanecik özelliğini mi desteklemektedir?

Araştırma

1. DNA’nın çifte sarmal yapısının incelenmesinde kırınım olayı nasıl etkili olmuştur? Araştırınız.
2. Bir hastanede göğüs filmi çektirildiğinde kaburga kemikleri X-ışınları için bir kırınım ağı gibi
davranır mı? Araştırınız.