Page 28 - Fen Lisesi Fizik 12 | 3. Ünite
P. 28
3.
ÜNİTE 3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI
3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI
Görsel 3.1.16’da kırmızı ışık kullanılarak yapılan tek yarıkta kırınım ve çift yarıkta girişim deneylerinde olu-
şan desenlerin bir karşılaştırması verilmiştir. Görselden de rahatça anlaşılabileceği gibi tek yarıkta merkezî
saçak daha parlak ve genişken çift yarıkta tüm saçaklar eşit parlaklıkta ve eşit uzunluktadır.
Tek yarık
Çift yarık
Görsel 3.1.16: Tek ve çift yarık deneyinde saçakların karşılaştırması
Görsel 3.1.17’de tek yarıkta kırınım deneyinde farklı yarık genişliklerinde saçak aralıklarının değişimi açıkça
görülmektedir. Saçak aralığı bağıntısına göre yarık genişliği azaldıkça saçak aralıkları artmaktadır.
154
Görsel 3.1.17: Tek yarıkta saçak aralığı ile yarık genişliğinin ilişkisi
BAKIŞ AÇISI
Sizce Görsel 3.1.17 saçak aralığı bağıntısını desteklemekte midir?
Görsel 3.1.18: Işığın kırınımında renk ile saçak kalınlığının ilişkisi
Görsel 3.1.18’de kırmızı ve yeşil ışık kullanılarak yapılan tek yarıkta kırınım deneylerinin desenleri verilmiştir.
Görsel incelendiğinde aynı Young deneyinde olduğu gibi dalga boyu büyük olan kırmızı ışıkta saçak genişliğinin
daha büyük olacağı rahatlıkla söylenebilir. Bu durum saçak genişliği bağıntısı ile desteklenmektedir.