Page 31 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite
P. 31
Dikkat!
3.3.1. Alkoller ve Alkollerin Sınıflandırılması
Bir hidrokarbonda, sp hibritleşmesine sahip bir ya da birkaç
3
karbon atomuna hidroksil (-OH) grubu bağlanmasıyla oluşan
organik bileşiklere alkol denir. Genel gösterimleri R-OH olan
Aynı karbon atomuna
alkollerin genel formülleri C n H 2n+1 OH veya C n H 2n+2 O şeklindedir. birden fazla –OH bağlıysa bu
Alkoller, yapısındaki –OH grubu sayısına göre sınıflandırı- organik bileşik, alkol sınıfına
labilir. Yapısında bir -OH bulunan alkollere monoalkol, birden girmez.
fazla –OH bulunanlara ise polialkol denir. Monoalkollere şu
bileşikler örnek verilebilir:
–OH –OH
CH 3 C 2 H 5
Metanol Etanol
–OH
CH 3 –CH 2 –CH 2 –OH CH 3 –CH 2 –CH 2 –CH 2
1-propanol 1-bütanol
Polialkollere şu bileşikler örnek verilebilir:
– OH – OH – OH – OH OH
–
CH 2 –CH 2 CH 2 –CH–CH 2
Glikol Gliserin
143
Bir diğer sınıflandırma ise –OH grubunun bağlı olduğu kar-
bona göre yapılır. Bu karbona alfa karbonu da denir. Bir karbon
atomuna bir alkil grubu bağlıysa bu karbona primer (birincil)
karbon, iki alkil grubu bağlıysa sekonder (ikincil) karbon, üç
alkil grubu bağlıysa tersiyer (üçüncül) karbon denir. Hidroksil
grubunun bu karbon atomlarından birine bağlı olması duru-
munda alkoller; primer, sekonder veya tersiyer alkol şeklinde
adlandırılır. Bu üç alkol sınıfının genel gösterimi şu şekildedir:
– R – R
–OH R–CH–OH R–C–OH
R–CH 2
–
R
Primer alkol Sekonder alkol Tersiyer alkol
FEN LİSESİ KİMYA 12