Page 33 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite
P. 33

3.3.2. Alkollerin Adlandırılması


               Alkollerin adlandırılmasında iki yol izlenebilir:


            a) IUPAC Sistemine Göre Adlandırma


               Bu adlandırma sistematik adlandırma olarak da bilinir. Ad-
            landırmada izlenecek adımlar şu şekilde sıralanabilir:            ‟Çoğu insan zekâya ina-
                                                                           nır, ben inanmıyorum. Bizi
                                                                           birbirimizden ayıran emektir,
            1.  Hidroksil grubunun bağlı olduğu en uzun karbon zinciri     ben çalışmaya inanıyorum.  ”
                seçilir. Bu yapıya ana zincir de denir.                                   Aziz SANCAR




                             – CH 3
                 CH 3  –CH 2 –CH–CH 2  –OH

            2.  Hidroksil grubu çoklu bağlara, alkil gruplarına ve halojenle-
                re göre önceliklidir. Hidroksil grubu içeren karbon en küçük
                numarayı alacak şekilde numaralandırma yapılır.



                             – CH 3
                  4           3         2           1
                 CH 3  –CH 2 –CH–CH 2  –OH
                                                                                                            145

            3.  Adlandırma yapılırken öncelikle -varsa- ana zincire bağlı
                yan grup veya grupların numarası, sonra araya çizgi konu-
                larak adı yazılır. Daha sonra hidroksilin bağlı olduğu kar-
                bonun numarası yazılır ve araya kısa çizgi (–) konularak en
                uzun karbon zincirine denk gelen alkan adının sonuna –ol
                eki getirilir ve adlandırma tamamlanır.


                             – CH 3
                  4           3         2           1
                 CH 3  –CH 2 –CH–CH 2  –OH
                  2-metil-1-bütanol


            4.  Molekülde birden fazla hidroksil grubu bulunuyorsa -ol
                ekinden önce di, tri gibi Latince sayılar getirilir.


                   – OH  – OH           – OH  – OH OH
                                                  –
                  CH 2 –CH 2           CH 2 –CH–CH 2
                    1,2-etandiol         1,2,3-propantriol










                                                  FEN LİSESİ KİMYA 12
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38