Page 35 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite

Alıştırma –
Aşağıda formülleri verilen alkolleri IUPAC sistemine göre adlandırınız.

a) – OH Cl – b) – C 2 H 5
CH 3 –CH–C–CH 2 –CH 3 CH 3 –C=CH–CH 2 –OH
–
CH 3

c) – Br ç) – CH 3
CH 3 –CH–CH–CH 2 –CH 2 –OH CH 3 –CH 2 –C–CH 3
OH OH
–
–

d) – CH 3 – CH 3 CH 3 e) – CH 3
–
CH 3 –CH–CH–CH–CH–CH 3 CH 2 –CH–CH 2 –CH 2
OH OH OH
–
–
–

b) Alkollerin Yaygın Adlandırması
Alkolü oluşturan alkil grubunun adının sonuna alkol ifadesi
getirilerek adlandırma gerçekleştirilir (Tablo 3.3). Ancak bu
adlandırma karbon sayısı ve dallanması az olan alkoller için uy- 147
gundur. Karbon sayısı fazla olan alkoller için sistematik adlan-
dırma yapılmalıdır.

Tablo 3.3: Bazı alkoller ve yaygın adları
Molekül Formülü Adı
CH 3 OH Metil alkol
C 2 H 5 OH Etil alkol

C 3 H 7 OH Propil alkol
C 4 H 9 OH Bütil alkol

3.3.3. Alkollerin Özellikleri
Alkoller, suda moleküler hâlde çözünür. Molekül kütlesi
arttıkça ve alkolün yapısı büyüdükçe sudaki çözünürlük özelliği
azalır.
Alkollerde molekül kütlesi arttıkça London etkileşimleri ar-
tar, kaynama noktası yükselir. Metil alkolün (CH 3 OH) kaynama
noktası 65 °C iken etil alkolün (C 2 H 5 OH) kaynama noktası
78,5 °C’dir.
Karbon sayıları aynı olmasına rağmen alkollerin kaynama
noktaları hidrokarbonlara göre çok daha yüksektir. Örneğin
metan (CH 4 ) -161,5 °C’de kaynarken metil alkolün (CH 3 OH)
kaynama noktası 65 °C’dir. Bunun sebebi alkol molekülleri ara-
sındaki hidrojen bağıdır.

FEN LİSESİ KİMYA 12