Page 42 - Fizik 10 | 4. Ünite

4. ÜNİTE: OPTİK

5. DENEY

Deney�n Adı Işığın kırılması

Ortam değ�şt�ren ışığın �lerleme doğrultusundak� sapma m�ktarını
DENEY Deney�n Amacı etk�leyen değ�şkenler�n bel�rlenmes�

• Yarım da�re kes�t�

Deneyde Kullanılan Araçlar • Yarım da�re kes�t� şekl�nde cam kap
• Opt�k da�re
• LASER
• 1 bardak su

Deney Düzeneğ�n�n Hazırlanışı

Tablo 1
i açısı 30 o 45 o 60 o
r açısı
sin i
sinr

Tablo 2
i açısı 30 o 45 o 60 o
r açısı
sin i
sinr

Şek�l I
Deney�n Yapılışı

1. Adım: Opt�k da�rey� masanın ortasına koyarak yarım da�re kes�t�n�n merkez�n� opt�k da�ren�n mer-
kez�yle çakışacak b�ç�mde Şek�l I’dek� g�b� yerleşt�r�n�z.

o
2. Adım: Yarım da�re kes�t�n�n düz yüzey�ne d�k olan çap ç�zg�s� �le i = 30 l�k gelme açısı yapacak
şek�lde LASER ışığını yarım da�re kes�t�n�n düz yüzey�ne düşürünüz.
3. Adım: Bu durumda yarım da�re kes�t�ne geçen ışığın çap ç�zg�s� �le yaptığı açıyı yan� kırılma açısı
r y� opt�k da�reden yararlanarak ölçüp Tablo 1’e kayded�n�z.

o
o
4. Adım: Aynı �şlemler� i açısının 45 ve 60 değerler� �ç�n tekrarlayarak Tablo 1’� doldurunuz.
5. Adım: Yarım da�re kes�t�n� opt�k da�re üzer�nden kaldırınız. İç� su dolu yarım da�re kes�t� şekl�ndek�
cam kabı aynı konumda koyup su �le doldurunuz ve aynı �şlemler� sırası �le tekrarlayınız.
Bulduğunuz sonuçları Tablo 2’ye kayded�n�z.
Sonuç ve Değerlend�rme

1. Yarım da�re kes�t� kullanılırken � açısı değ�şt�r�ld�ğ�nde r açısında nasıl b�r değ�ş�kl�k oldu?
2. 2. ve 3. adımdak� elde ett�ğ�n�z değerler� Tablo 1’den �nceled�ğ�n�zde sin i değer�nde b�r değ�ş�kl�k
sinr
oldu mu?

3. Yarım da�re kes�t� yer�ne �ç� su dolu yarım da�re kes�t� şekl�ndek� cam kap kullanıldığında sin i
sinr
değer� değ�şt� m�?

224 10. SINIF FİZİK