Page 13 - Fizik 11 | 2.Ünite

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

a) Karşılıklı yerleştirilmiş pozitif yüklerin elektrik alan modeli b) Karşılıklı yerleştirilmiş negatif yüklerin elektrik alan modeli

Şekil 2.8: Karşılıklı yerleştirilmiş aynı işaretli yüklerin elektrik alan çizgileri modeli

Elektrik alan çizgileri herhangi bir (+) yüklü parçacıktan çıkıp herhangi bir (–) yüklü parçacıkta son bulur. Alan
çizgileri yüzeye değdiği noktaya daima diktir. Alan çizgileri, elektrik alan şiddetinin arttığı yerde sık; azaldığı
yerde seyrek çizilir. Eşit büyüklükteki pozitif ya da negatif iki noktasal yük etrafında elektrik alan çizgileri
Şekil 2.8’deki gibi gösterilir.

E 1
E

E 2

q 1 q 2

Şekil 2.9: Farklı işaretli ve aynı miktarda yüke sahip noktasal cisimler etrafındaki elektrik alan çizgileri

Elektrik alan içindeki herhangi bir noktadaki elektrik alan vektörü, o noktadan geçen alan çizgisine teğettir.
Elektrik alan içindeki herhangi bir noktada yalnız bir bileşke
elektrik alan oluşur (Şekil 2.9). Bu nedenle bir noktadan yalnız
bir elektrik alan çizgisi geçer.

(+) yükten çıkan alan çizgisinin (-) yükte son bulması ge-
rekir. Bu nedenle Şekil 2.10’daki +2q yükünden çıkan çiz-
gilerin ancak yarısı –q yükünde sonlanır. Kalan çizgiler ise +2q -q
sonsuzda olduğu varsayılan başka bir yükte son bulur.

Elektrik alan çizgilerinin oluşturduğu desen, noktasal yük-
lerin elektrik alanın haritası gibidir. Bu çizgilerin desenine
bakılarak alanın nerede şiddetli nerede zayıf olduğu ve
yüklerin büyüklükleri hakkında yorum yapılabilir. Şekil 2.10: İşareti ve yükü farklı noktasal cisimler etra-
fındaki elektrik alan çizgileri

269
269