Page 13 - Fizik 12 | 2.Ünite

1. BÖLÜM: BASİT HARMONİK HAREKET

Kuvvet

+F Max

Zaman
O T T 3T T 5T 3T
4 2 4 4 2

-F Max

Şek�l 2.12: Kuvvet�n zamana göre değ�ş�m graf�ğ�
2
F = m $ ~ $ r denklem�ne göre ger� çağırıcı kuvvet�n büyüklüğü uza-
nım �le doğru orantılıdır. Uzanımın zamana göre değ�ş�m graf�ğ� s�nüs
eğr�s� oluşturduğuna göre kuvvet�n zamana göre değ�ş�m graf�ğ� de
s�nüs eğr�s� oluşturur. Buna göre kuvvet�n zamana göre değ�ş�m graf�ğ�
Şek�l 2.12’dek� g�b�d�r.

 Örnek
Sürtünmeler�n önems�z olduğu yatay düzlemde bas�t harmon�k hareket
yapan 2 kg kütlel� c�sme etk� eden ger� çağırıcı kuvvet�n zamana bağlı
değ�ş�m graf�ğ� şek�ldek� g�b�d�r.

Kuvvet (N)

+1,8

O 1 2 3 4 5 Zaman (s)

-1,8

Buna göre c�sm�n yapmış olduğu hareket�n genl�ğ� kaç cm’d�r?
(π = 3 alınız.)

 Çözüm
Graf�kten yola çıkarak c�sme etk� eden ger� çağırıcı kuvvet�n maks�-
mum değer� 1,8 N ve hareket�n per�yodu 4 s’d�r.

~ = 2r �fades�nde per�yot yer�ne yazılırsa
T
~ = 23$ 4 = 3 rad bulunur .
s
2
2
Ger� çağırıcı kuvvet� veren F = m $ ~ $ r �fades�nde değerler yer�ne yazı-
3 2
, m =
lırsa ,18 = 2 $ ( ) $ r & = 04 40 cmbulunur .
r
2
12. SINIF FİZİK 85