Page 13 - Fizik 12 | 3.Ünite
P. 13

1. BÖLÜM: DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI


            2.  düğüm  ç�zg�s�  üzer�ndek�  D  noktasının  K   kaynağına  uzaklığı
                                                      1
            4λ, K   kaynağına  uzaklığı  2,5λ dır. Yol farkı  ∆S = DK  - DK   den
                 2
                                                               1
                                                                     2
            ∆S = 4λ - 2,5λ =   3  λ olur.
                            2
            “Desen üzer�nde seç�len b�r noktanın kaynaklara olan uzaklıkları ara-
            sındak� fark, dalga boyunun buçuklu  katları şekl�nde �se seç�len nokta,
            düğüm ç�zg�s� üzer�nde b�r noktadır.” çıkarımında bulunulab�l�r.





               Örnek

            Aynı anda t�treşen özdeş noktasal K  ve K  kaynaklarının ürett�ğ� su    Merkez doğrusu
                                             1
                                                   2
            dalgalarının oluşturduğu g�r�ş�m desen�ndek� bazı g�r�ş�m ç�zg�ler� şek�l-
            dek� g�b�d�r.                                                         A            B
            Kaynakların  ürett�ğ�  dalgaların  dalga  boyu  λ  olduğuna  göre
            g�r�ş�m ç�zg�ler� üzer�nde seç�len A ve B noktaları �ç�n
            I.  A noktası dalga katarı üzer�nded�r.                               K 1   λ   λ     K 2
                                                                                            4
            II.  B noktası düğüm ç�zg�s� üzer�nded�r.
            III.  A noktası b�r ç�ft tepe noktası olab�l�r.

            �fadeler�nde hang�ler� doğrudur?








               Çözüm
                                     Merkez doğrusu

                   1. dalga katarı 1. düğüm çizgisi  1. düğüm çizgisi
               2. düğüm çizgisi
              2. dalga katarı
                         A                        B








                            K 1   λ 2  λ 2  λ 4        K 2

            Merkez doğrusu 0. dalga katarı üzer�nde oluşur. Kaynakları b�rleşt�ren
            doğru üzer�nde ardışık �k� dalga katarı arası uzaklık   λ  n�n katlarına
                                                             2
            eş�t olduğu �ç�n A noktası dalga katarı üzer�nded�r (I. öncül doğrudur.).
            Kaynakları b�rleşt�ren doğru üzer�nde ardışık b�r dalga katarı �le b�r
            düğüm ç�zg�s� arası uzaklık   λ   ün katlarına eş�t olduğu �ç�n B noktası
                                      4
            da b�r düğüm ç�zg�s� üzer�nded�r (II. öncül doğrudur.).

            Seç�len A noktası b�r dalga katarı üzer�nde olduğuna göre ç�ft tepe ya
            da ç�ft çukur olab�l�r (III. öncül doğrudur). Buna göre cevap I, II ve III’tür.



                                                                                        12. SINIF FİZİK    117
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18