Page 25 - Fizik 9 | 5.Ünite

Eşit kütlede alınan farklı cinsteki iki maddenin hâl değiştirmesi
için gerekli olan ısı miktarı maddelerin hâl değiştirme ısıları ile doğru
orantılıdır. Hâl değiştirme ısısı büyük olan maddeye daha fazla ısı
enerjisi verilmelidir.
Hâl değişimi için gerekli ısı miktarı, madde miktarına da bağlı ol-
duğu için madde miktarı arttıkça hâl değişimi için gerekli enerji mik-
tarı da artmaktadır. Örneğin 1 gram suyun buz hâline geçmek için
dışarı vermesi gereken enerji 80 cal iken 100 gram suyun donması
için dışarı vermesi gereken enerji 8000 calʼdir.

örnek soru çözüm

Başlangıçta eşit kütleli ve erime sıcaklığındaki K, K, L ve M maddelerine eşit miktarda ısı ve-
L ve M maddeleri katı hâldedir. Bu maddeler öz- rilmesine rağmen en çok M, en az K mad-
deş kaplara konularak özdeş ısıtıcılarla eşit süre desinin eridiği görülmektedir. Erime ısısı ne
kadar küçükse madde o kadar az ısı ile hâl
ısıtıldığında şekildeki durum gözleniyor.
değiştirebilir. Erime ısısı ne kadar büyükse
erimesi için verilmesi gereken ısı da o kadar
büyük olur.
K, L ve M maddelerinin erime ısıları sırasıyla
L , L ve L olmak üzere aralarındaki ilişki
K
L
M
K L M L >L >L dir.
K L M
Buna göre K, L ve M maddelerinin erime ısıları
arasındaki ilişki nedir?

SIRA SİZDE 19

Başlangıçta katı hâlde olan ve özdeş ısıtıcılarla
Sıcaklık
ısıtılan K ve L saf maddelerinin ısıya bağlı sıcaklık
değişimi grafikte verilmiştir. K
Buna göre,
a) K ve L aynı cins madde olabilir mi? Neden?
L
b) Hangisinin fiziksel hâlini değiştirmek için daha
fazla ısı enerjisi gerekir?
c) K ve L maddeleri eşit kütlede ise erime ısıları
arasındaki ilişki nedir? Isı
0
ç) K ve Lʼnin hâl değişimi için geçen süreler hak-
kında yorum yapılabilir mi? Açıklayınız.

Hâl değişimi sıcaklık değişiminden daha yüksek enerji ge-
o
rektirmektedir. Örneğin 1 gram suyun sıcaklığını 1 C de-
ğiştirmek için suya 1 cal ısı verilmesi yeterliyken, erime
sıcaklığındaki 1 gram buzu su hâline getirmek için 80 cal,
kaynama sıcaklığındaki 1 gram suyu buhar hâline getir-
mek için 540 cal ısı verilmesi gerekmektedir.

ISI VE SICAKLIK 233