Page 37 - Fizik 9 | 5.Ünite

vidaları, ahşap oturma bölümünden daha soğuk algılanır. Bir Meraklısın a
diğer örnek ise yemek yaparken ahşap ya da silikon malzemeden Bilgi
yapılmış kaşıkların metal kaşıklara oranla daha fazla tercih
IS0 (Uluslararası Standartlık
edilmesidir.
Örgütü) ve CEN (Avrupa
Standartlar Komitesi) stan-
dardına göre ısı iletim katsa-
Yapısında çok sayıda serbest elektron bulunduran malze- yısı 0,065 W/mK değerinden
meler elektriği iyi ilettiği gibi ısıyı da iyi iletir. Bu tür malze- küçük olan malzemeler ısı
melere en iyi örnek metallerdir. yalıtım malzemesi olarak
tanımlanır.

Isı iletkenlik katsayısı, 1m lik yüzey alanına sahip ve
2
iki yüzeyi arasında 1 ° C sıcaklık farkı olan malzemenin bir Meraklısın a
yüzeyinden diğer yüzeyine en kısa mesafede, birim za- Bilgi
manda geçen ısı miktarıdır. Isı iletkenlik katsayısının birimi
Işıma enerjisindeki kayıp-
W/mKʼdir (Watt/metre.kelvin). Isı iletkenlik katsayısı maddenin ların aza indirilmesinin en
cinsine bağlı olduğu için maddelerin ayırt edici özellikleri arasın- pratik yolu yansıtıcı yüzeyler
da yer alır. Tablo 5.4.1ʼde bazı maddelerin ısı iletim katsayıları- kullanmaktır. Termosların
nın yaklaşık değerleri verilmiştir. iç ve dış yüzeyinde gümüş
gibi parlak malzemeler
kullanılmasının nedeni
Tablo 5.4.1: Bazı maddelerin yaklaşık ısı iletim katsayıları
budur. Termosa sıcak içecek
konulduğunda içeceğin
Madde İletkenlik Katsayısı (W/mK)
yaptığı ışımalar, termosun
Strafor 0,0039 parlak yüzeyi sayesinde uzun
süre içeride kalır. Bu şekilde
Hava 0,026
soğuma gecikir. Termosa so-
Yün keçe 0,04 ğuk içecek konulduğunda ise
Kaya yünü 0,04 termosun dışındaki ışımala-
rın içeri girmesi, termosun
Ahşap 0,12-0,04 parlak dış yüzeyi sayesinde
Cam 0,8 engellenir. İçeceğin ısınması
gecikir.
Beton 0,8
Buz 1,6
Çelik 50
Alüminyum 205
Altın 314

Isı iletim katsayısı düşük olan maddelerin ısı iletim hızı
da düşüktür. Bu tür maddelere ısı yalıtkanı, bu maddelerden
yapılan malzemelere de yalıtım malzemeleri adı verilmektedir.
Bu nedenle bina yapısında kaya yünü, cam elyafı veya strafor
gibi ısı iletim katsayısı düşük malzemeler kullanılmakta, enerji
kayıpları en aza indirilmeye çalışılmaktadır.

SIRA SİZDE 31

Bir inşaat mühendisi olsaydınız Tablo 5.4.1ʼde verilen malzemeleri yapının hangi bölümlerin-
de kullanırdınız?

ISI VE SICAKLIK 245