Page 34 - Fizik 9 | 5.Ünite

hayati önem taşımaktadır. Dağcıların ya da çok soğuk bölgelerde
yaşayan insanların soğuktan yeterince korunmadığı durumlarda
o
ise hipotermi gelişir. Hipotermi, vücut sıcaklığının 35 Cʼnin
altına düşmesi olayıdır. Vücutta gerçekleşen ısı kaybı vücut
sıcaklığının düşmesine sebep olur ve uzun süre hipotermide
kalan insanların hayatı tehlikeye girer.
Kış aylarında dışarıya göre sıcak olan evlerden, soğuk olan
dış ortama doğru gerçekleşen ısı transferi de istenmeyen ısı
transferlerine bir başka örnektir. Isı transferinin tamamen
engellenmesi mümkün değildir ancak ısının iletim hızı
yavaşlatılabilir. Bu şekilde enerji ve dolaylı olarak maddi kayıplar
aza indirilebilir.
Isının iletim yolu ile transferinin yavaşlatılması için alınacak
tedbirler belirlenmeden önce, katı maddelerde ısı iletim hızının
nelere bağlı olduğu incelenmelidir. Bunun için “Isı İletim Hızı
Maddenin Cinsine ve Uzunluğuna Bağlı mıdır?” ve “Isı İletim
Hızında Yüzey Alanı Etkili midir?” deneylerini yapınız.

DENEYEREK KEŞFEDELİM

DENEYİN ADI
DENEYİN AMACI
Isı İletim Hızı KULLANILAN MALZEMELER
Katı maddelerde ısı iletim
Maddenin Cinsi- Bir adet ısı iletim maşası, küçük
hızını etkileyen değişkenlerin
ne ve Uzunluğu- mumlar, toplu iğneler, ısıtıcı ve kibrit
belirlenmesi
na Bağlı mıdır?

DENEY DÜZENEĞİNİN HAZIRLANIŞI:
Bir mumu yakınız ve uç kısmının erimesini sağlayınız. Isı iletim maşasındaki her metal parçanın
ucuna erimiş mumdan damlatınız ve birer adet toplu iğneyi, mum yardımıyla maşa üzerine dik bir
şekilde sabitleyiniz.
Isı iletim maşasındaki metal çubuklardan herhangi biri üzerine, aralıklarla iki damla daha mum dam-
latınız. Bu damlaların üzerine birer adet toplu iğneyi dik bir şekilde yerleştiriniz.

DENEYİN YAPILIŞI:

Isıtıcıyı yakınız ve ısı iletim aletinin ortasına gelecek şekilde yerleştiriniz. Aynı metal parça üzerine
yerleştirilmiş olan mumların düşme sürelerini ve metal parçaların uçlarındaki iğnelerin düşme sürele-
rini ayrı ayrı kaydediniz.

DENEYİN SONUÇLANDIRILMASI:

1. Hangi mum daha hızlı eridi?
2. Deneyde ısı iletim hızına etki eden değişken nedir?
3. Isıtıcılar daha güçlü olsaydı deney sonucunu nasıl etkilerdi?

242 ISI VE SICAKLIK