Page 186 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi
P. 186
CEVAP ANAHTARLARI BİYOLOJİ 10
Kavram Öğretimi
Çalışma No.: 73 Çalışma No.: 75
1.
1. a) 5, 3, 6, 2, 8
b) 9, 10, 4, 7, 1
2. N
2
Yağış Yoğunlaşma
Hayvanlar
B tk ler Terleme
Organ k atıklar
Yağmur Ayrıştırıcılar Den tr f kasyon
ş mşek bakter ler Süzülme
Buharlaşma
Amonyak (NH )
3
N tr f kasyon 2. Su doğada katı, sıvı ve gaz hâllerinde bulunabilmektedir.
bakter ler Su farklı fiziksel formlarıyla sürekli dönüşüm hâlindedir.
Su döngüsünde suyun buharlaşma ve yoğunlaşma özelliği
N trat tuzu önemli bir yere sahiptir. Canlıların terlemesi ve sıcaklığın
(NO ) etkisiyle buharlaşma sonucu atmosfere çıkan su buharı, orada
3
3. yoğunlaşarak tekrar yeryüzüne yağmur ya da kar yağışı
şeklinde iner. Yeryüzüne inen sular okyanuslara, göllere,
Azotlu gübre kullanmak bitkilerin gelişmesini ve büyümesi-
ni hızlandırır. Bitkinin olgunlaşmasını hızlandırır. Mahsulün akarsulara ya da yeraltı kaynaklarına ulaşır ve böylece su
verimini yükseltir. döngüsü tamamlanmış olur.
3. Su döngüsünde meydana gelebilecek aksaklık doğrudan canlı
Topraktaki azotun fazlası yağmur suları ile yer altı sularına yaşamını etkileyecektir. Besin zincirinin ilk halkasını üretici
karışır. Azotun fazlası göllerde ötrifikasyona neden olur. Bu canlılar oluşturur. Üretici canlılar fotosentez yaparken suyu
durum göl ortamındaki oksijeni azalacağı için canlı sayısı
ve çeşitliliği azalır.Azotun fazlası bitki dokularında birikerek doğrudan kullanır. Su döngüsündeki aksaklık üreticilerin
insan sağlığına zarar verir. Toprakta azot oranı artacağı için besin üretimini etkileyecektir. Bu da zincirin son halkasına
toprak ile atmosfer arasında azot dengesi bozulur.
kadar tüm canlıları etkileyecektir.
Çalışma No.: 74 Çalışma No.: 76
1. 1. Fotosentez 2. Çürüyen organizmalar 3. Ölü organizmalar 1. Çevre kirliliğinin oluşmasıyla ekolojik denge bozulur. Su kir-
ve atık ürünler 4. Hayvan solunumu 5. Bitki solunumu 6. liliğinin yaşanması suda yaşayan canlı türlerinin ölmesine yol
Fabrika emisyonları 7. Kök solunumu 8. Fosil yakıtlar. açar. Bu durum besin zincirlerinin bozulmasına sebep olur.
2. Toprak kirliliği toprakta yetişecek bitki çeşitliliğini sınırlar.
Hava kirliliği insanlarda solunum yolu hastalıklarına sebep
Karbondioksit Tüketimi Karbondioksit Üretimi olur. Nükleer kirlilik canlıların mutasyona uğramasına yol
Kara ve deniz bitkilerinin açar. Besin kirliliği birçok bulaşıcı hastalığa sebep olur.
fotosentezinde. Canlıların solunumuyla. 2. Çevre Sorunu İnsanın Etkisi
Deniz hayvanlarının kabuk Ölen canlıların çürümesiyle.
oluşumunda. Toprak kirliliği Tarım ilaçlarının aşırı kullanımı
Deniz hayvanları ve bitkileri Kanalizasyon ve atık suların içme
ölünce karbonatlı kayaçlar Orman yangınlarıyla. Su kirliliği
hâlinde depo edilmesinde. sularına karıştırılması
Ölen canlıların bünyesindeki Besin kirliliği Hijyenik koşulların sağlanmaması
karbonun zamanla kömür, Karbonatlı kayaçların fiziksel ve
petrol vb. fosil yakıtlara kimyasal yollarla ayrışmasıyla. 3. Hava kirliliğini önlemek için:
dönüşmesinde. Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılması sağlanmalıdır.
Yeşil alanların sayısı artırılmalıdır.
3. Olası Öneriler: Yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır.
Orman tahribine son verilmeli, ağaçlandırmaya gidilmelidir. Toplu taşıma araçları yaygınlaştırılmalıdır.
Fosil yakıtların tüketimi azaltılmalıdır. Toprak kirliliğini önlemek için:
Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmelidir. Zararlıları öldürmek amacıyla kullanılan kimyasal maddeler
(pestisitler) dikkatli kullanılmalı veya kimyasal mücadele
Sanayi, dünyaya zarar vermeyecek şekilde yapılmalı yerine biyolojik mücadele ön plana çıkartılmalıdır.
Düşük enerji tüketen aletler kullanılmalıdır. Çöpler geri dönüşüme gönderilecek şekilde toplanmalı,
İsraf yapılmamalıdır (su, elektrik vb.). gelişigüzel yerlere atılmamalıdır.
Ormanlar korunmalı ve çoğaltılmalıdır.
Sular gerekli miktarda ve yerlerde kullanılmalıdır. Tarım arazilerine yerleşim yeri kurulmamalıdır.
Su kirliliğini önlemek için:
Deterjan gibi kimyasalların suya karışması engellenmelidir.
Sanayi atıkları kullanılabilir sulara karıştırılmamalıdır.
Tarımsal ilaçların ve gübrelerin suya karışması kontrol altına
alınmalıdır.
Su kaynaklarının çevresi temiz tutulmalıdır.
183