Page 186 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi
P. 186

CEVAP ANAHTARLARI                                                                BİYOLOJİ 10
                                                                                              Kavram Öğretimi


             Çalışma No.: 73                               Çalışma No.: 75
                                                           1.
             1.  a) 5, 3, 6, 2, 8
                b) 9, 10, 4, 7, 1
             2.              N
                              2
                                                                  Yağış                 Yoğunlaşma
                           Hayvanlar
                                    B tk ler                                 Terleme
                         Organ k atıklar

                 Yağmur   Ayrıştırıcılar  Den tr f kasyon
                  ş mşek                 bakter ler            Süzülme
                                                                                        Buharlaşma
                         Amonyak (NH )
                                  3
                          N tr f kasyon                    2.  Su doğada katı, sıvı ve gaz hâllerinde bulunabilmektedir.
                           bakter ler                         Su farklı fiziksel formlarıyla sürekli dönüşüm hâlindedir.
                                                              Su döngüsünde suyun buharlaşma ve yoğunlaşma özelliği
                          N trat tuzu                         önemli bir yere sahiptir. Canlıların terlemesi ve sıcaklığın
                            (NO )                             etkisiyle buharlaşma sonucu atmosfere çıkan su buharı, orada
                               3
             3.                                               yoğunlaşarak tekrar yeryüzüne yağmur ya da kar yağışı
                                                              şeklinde iner. Yeryüzüne inen sular okyanuslara, göllere,
                               Azotlu gübre kullanmak bitkilerin gelişmesini ve büyümesi-
                               ni hızlandırır. Bitkinin olgunlaşmasını hızlandırır. Mahsulün   akarsulara ya da yeraltı kaynaklarına ulaşır ve böylece su
                               verimini yükseltir.            döngüsü tamamlanmış olur.
                                                           3.  Su döngüsünde meydana gelebilecek aksaklık doğrudan canlı
                               Topraktaki azotun fazlası yağmur suları ile yer altı sularına   yaşamını etkileyecektir. Besin zincirinin ilk halkasını üretici
                               karışır. Azotun fazlası göllerde ötrifikasyona neden olur. Bu   canlılar oluşturur. Üretici canlılar fotosentez yaparken suyu
                               durum göl ortamındaki oksijeni azalacağı için canlı sayısı
                               ve çeşitliliği azalır.Azotun fazlası bitki dokularında birikerek   doğrudan kullanır. Su döngüsündeki aksaklık üreticilerin
                               insan sağlığına zarar verir. Toprakta azot oranı artacağı için   besin üretimini etkileyecektir. Bu da zincirin son halkasına
                               toprak ile atmosfer arasında azot dengesi bozulur.
                                                              kadar tüm canlıları etkileyecektir.
             Çalışma No.: 74                               Çalışma No.: 76
              1.  1. Fotosentez 2. Çürüyen organizmalar 3. Ölü organizmalar   1.  Çevre kirliliğinin oluşmasıyla ekolojik denge bozulur. Su kir-
                 ve atık ürünler 4. Hayvan solunumu 5. Bitki solunumu 6.   liliğinin yaşanması suda yaşayan canlı türlerinin ölmesine yol
                 Fabrika emisyonları 7. Kök solunumu 8. Fosil yakıtlar.   açar. Bu durum besin zincirlerinin bozulmasına sebep olur.
              2.                                              Toprak kirliliği toprakta yetişecek bitki çeşitliliğini sınırlar.
                                                              Hava kirliliği insanlarda solunum yolu hastalıklarına sebep
                 Karbondioksit Tüketimi  Karbondioksit Üretimi  olur. Nükleer kirlilik canlıların mutasyona uğramasına yol
               Kara ve deniz bitkilerinin                     açar. Besin kirliliği birçok bulaşıcı hastalığa sebep olur.
               fotosentezinde.     Canlıların solunumuyla.  2.  Çevre Sorunu                  İnsanın Etkisi
               Deniz hayvanlarının kabuk   Ölen canlıların çürümesiyle.
               oluşumunda.                                     Toprak kirliliği  Tarım ilaçlarının aşırı kullanımı
               Deniz hayvanları ve bitkileri                               Kanalizasyon ve atık suların içme
               ölünce karbonatlı kayaçlar   Orman yangınlarıyla.  Su kirliliği
               hâlinde depo edilmesinde.                                   sularına karıştırılması
               Ölen canlıların bünyesindeki                    Besin kirliliği  Hijyenik koşulların sağlanmaması
               karbonun zamanla kömür,   Karbonatlı kayaçların fiziksel ve
               petrol vb. fosil yakıtlara   kimyasal yollarla ayrışmasıyla.  3.  Hava kirliliğini önlemek için:
               dönüşmesinde.                                  Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılması sağlanmalıdır.
                                                              Yeşil alanların sayısı artırılmalıdır.
              3.  Olası Öneriler:                             Yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır.
                 Orman tahribine son verilmeli, ağaçlandırmaya gidilmelidir.   Toplu taşıma araçları yaygınlaştırılmalıdır.
                 Fosil yakıtların tüketimi azaltılmalıdır.    Toprak kirliliğini önlemek için:
                 Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmelidir.   Zararlıları öldürmek amacıyla kullanılan kimyasal maddeler
                                                              (pestisitler) dikkatli kullanılmalı veya kimyasal mücadele
                 Sanayi, dünyaya zarar vermeyecek şekilde yapılmalı   yerine biyolojik mücadele ön plana çıkartılmalıdır.
                 Düşük enerji tüketen aletler kullanılmalıdır.  Çöpler geri dönüşüme gönderilecek şekilde toplanmalı,
                 İsraf yapılmamalıdır (su, elektrik vb.).     gelişigüzel yerlere atılmamalıdır.
                                                              Ormanlar korunmalı ve çoğaltılmalıdır.
                 Sular gerekli  miktarda ve yerlerde kullanılmalıdır.  Tarım arazilerine yerleşim yeri kurulmamalıdır.
                                                              Su kirliliğini önlemek için:
                                                              Deterjan gibi kimyasalların suya karışması engellenmelidir.
                                                              Sanayi atıkları kullanılabilir sulara karıştırılmamalıdır.
                                                              Tarımsal ilaçların ve gübrelerin suya karışması kontrol altına
                                                              alınmalıdır.
                                                              Su kaynaklarının çevresi temiz tutulmalıdır.


                                                                                                   183
   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191