Page 185 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi

BİYOLOJİ 10 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

3. Örnek bir su ekosistemi 2. Bakteri grubunda bulunan canlıların üretici, tüketici ve ayrış-
tırıcı türleri vardır. Mantarlar grubuna ait canlılar, heterotrof
Fok ve ayrıştırıcı olabilir. Bitkiler grubundaki canlılar ototrof,
Uskumru hayvanlar alemindeki canlılar ise heterotroftur.
İstavrit Üretici Tüketici Ayrıştırıcı
Karides
Zooplankton
X X X
Fitoplankton
Bakteri

Çalışma No.: 68
1. Görsel enerjinin güneşten üreticilere oradan da tüketicilere X X
doğru aktarıldığını gösteriyor.
2. Dört bölmeden oluşan üçgen yapılı enerji piramidi çizilecek. Mantar
a) 1. Basamakta depolanan enerji miktarı 2. Basamakta
depolanandan daha fazla.
b) Kaybedilen enerjinin bir kısmı organik atıkların bağların- X
da kalırken, bir kısmı da ısıya dönüşür.
c) Bir beslenme basamağından diğerine besin be enerji Bitki
aktarılırken kaybolan enerji artacağından belirli bir alanda
yaşamını sürdüren her canlı besin olarak kullandığı canlılar-
dan on kat daha az sayıda olmalıdır. X
d) Otların sayısı hızla azalırdı, Birincil tüketiciyi besin olarak Hayvan
kullanan ikincil tüketicinin sayısı önce artar sonra azalırdı
3. Üreticilerin uzaklaştırılması ile tüketici canlılar için organik
besin ve oksijen üretilemeyeceğinden tüketici ve ayrıştırıcı-
Çalışma No.: 69
ların yaşamı zorlaşır. Tüketicilerin azalması karbondioksit
1. Besin Zinciri miktarında azalmaya sebep olur. Fakat üreticiler solunum
yaptıklarından ve karbondioksit üretimi az da olsa devam
edeceğinden fotosentezde önemli bir aksama olmaz. Ayrıştırı-
cı canlılar, organik-inorganik dengesini sağlayan önemli
bir gruptur. Hiçbir canlının organik ölü ve atığı inorganiğe
dönüşmeyeceği için teraryumda inorganik tükenir. Bu du-
Üreticiler Ayrıştırıcılar Tüketiciler
rumdan önce üreticiler sonra tüketiciler olumsuz etkilenir.
Çalışma No.: 71
1. Doğaya bırakılan kirleticiler canlıların yağ dokularında biri-
kerek toksik etki yapar. Trofik düzey arttıkça yoğunluk artar.
Yonca Mantar Tavşan
Bu duruma biyolojik birikim denir. Pestisitler, hormonlar,
gıda ömrünü uzatan katkı maddeleri gibi örnekler verilebilir.
2. a) 3, 6, 13 2. Kalıntı canlıda biriken, çözünmeyen, hastalıklara yol açan
b) 1, 2, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 18, 19, 20 maddelerdir.
c) 3-7-12-14-5 / 3-1-19-5 / 3-8-11-5 / 3-18-5 / 13-8-11-5 / 13- 3. Biyolojik birikimi azaltmak için katkı maddeleri olduğunu
17-2/ 13-18-5/ 13-18-2 bildiğimiz gıdaların, tarım ilaçlarının, ürün verimliliğini artır-
mak için uygulanan birtakım hormon ilaçlarının kullanımını
ç) 3, 5, 11, 13,18 azaltmak gerekir.
d) 9, 16
e) 6-15- 20-4-10
3. a) 3, 6
b) 1 Çalışma No.: 72
c) 3, 6 1. Verilen dört görselde de canlı veya cansız ortamda maddenin
ç) 2 transferi söz konusudur.
Transferi gerçekleşen maddeler bir döngü ve geri dönüşüm
Çalışma No.: 70 süreci içerisindedir.
2. Doğadaki madde döngüleriyle maddenin geri dönüşümü sağ-
1. 1.c, 2.d, 3. b, 4. a lanır. Bu durum, doğadaki atık maddelerin ve ölü organizma-
ların birikmesini, böylelikle kirliliğin ve hastalıkların ortaya
çıkmasını engeller. Ayrıca madde döngüsüyle doğadaki hâli-
hazırdaki maddenin miktarı sabit tutulur ve kullanılan madde-
lerin tükenmesi geri dönüşüm süreçleriyle önlenir.
3. Canlılar çevrelerinden aldıkları maddeleri kullandıktan veya
ekosistemdeki bazı maddelerin hâl değişimi süreçlerinden
sonra, bu maddeler çeşitli şekillerde diğer canlılara ve eko-
sistemdeki diğer cansız unsurlara aktarılır. Maddenin canlı ve
cansız çevre arasındaki döngüsel ve geri dönüşüm şeklindeki
bu aktarımına madde döngüsü denir.

182