Page 182 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi
P. 182

CEVAP ANAHTARLARI                                                                BİYOLOJİ 10
                                                                                              Kavram Öğretimi


             Çalışma No.: 53                               Çalışma No.: 56
            1.                XY b          → Normal erkek  1.  Mutasyon: Genetik materyalin nükleotit diziliminde rastgele
                                                              meydana gelen değişimlere denir.
                                            → Balık pullu erkek  Rekombinasyon: Genetik materyalde ki farklı kombinasyon
                                            → Normal dişi     oluşmasına denir.
                                                              Varyasyon: Tür içi farklılıklara denir.
                          XY b  XY b                          Varyant: Genetik olarak değişmiş yeni bireye verilen isim.
                                                              Aşı; Bakteri ve virüslere karşı önceden bağışıklığın sağla-
                                                              nabilmesi için vücuda verilen zayıflatılmış yada öldürülmüş
                               XY b                           hastalık etkeni taşıyan sıvı
            2.  X kromozomunun Y kromozomuyla homolog olmayan   2.  Grip aşılarının her yıl yenilenmesinin sebebi, grip virüsünün
                segmentinde taşınan kalıtsal özellikler hem dişide hem   mutasyonlara uğrayıp genetik olarak değişmesidir. Bundan
                erkekte görülür. Y kromozomunun X ile homolog olmayan   dolayıdır ki üretilen aşılarda her yeni varyantla birlikte değiş-
                kısmındaki özellikler sadece erkeklerde görülür.  mek zorunda kalmaktadır.
                X kromozomu taşımayan birey yaşayamaz. Y kromozomu   3.   NEDEN          SONUÇ
                taşımayan birey yaşayabilir. Bu da yaşamsal kalıtsal özellik-
                lerin  X kromozomuyla taşındığını gösterir.    mutasyon           varyasyon
            3.  a) Y kromozomu sadece hastalık geni taşımaz. Örneğin,
                fetüsün erkek olmasını sağlayan geni de taşır.  krossing over     varyant
                b) Y kromozomu bulundurma erkek olmayı belirler ancak X
                kromozomu bulundurma dişi olmayı belirlemez.   kromozomların bağımsız
                c) Soyağacında baba-oğul için geçerli olup kız çocuğunun   dağılımı
                oğulları için geçerli değildir.                gametlerin rastgele
                d) Doğrudur.                                   döllenmesi
                e) X kromozomu erkeklerde de olduğundan sadece dişilerde
                çıkmaz, erkeklerde de görülebilir.             rekombinasyon
             Çalışma No.: 54
                                                           Çalışma No.: 57
            1.  Gizli  genler,  çekinik  olarak  taşıdığımız  genlerdir. Akraba  ev-  1.
                liliklerinde gen yapısı benzer olan bireylerdeki zararlı çekinik   Tanım    Kavram
                genlerin  karşılaşma  olasılığı  artacağı  için  kalıtsal  hastalıkların   1) Belirli bir çevrede yaşayan canlı ve can-
                görülme olasılığı da artacaktır.                 sız varlıkların tamamıdır.  (3) Biyosfer
            2.  Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar sonucu, akraba evlili-  2) Belirli bir alanda yaşayan aynı tür canlı-
                ğinin beyindeki bazı genleri baskıladığı ve zihinsel anormallik-  ların oluşturduğu topluluktur.  (1) Ekosistem
                lere yol açtığı, zekâ kusurlarının oluşmasına neden olduğu tespit   3) Dünya üzerinde yaşamın mümkün
                edilmiştir.                                      olduğu alanların tümüdür.  (4) Komünite
            3.  Cevap öğrenciye bırakılmıştır.                 4) Belirli bir alanda uyum içinde yaşayan
                                                                 canlı topluğudur.          (2) Popülasyon
             Çalışma No.: 55
                                                            2.  Olası cevaplar:
            1.  Biyoçeşitliliğin azalmasının pek çok olumsuzluğa yol açacağı
               bilinmektedir. Buna örnek durumlar; kaybolan türün ekosis-  Ekosistem: Hazar Gölü’ndeki tüm canlılar ve su, mineraller,
               temde kilit rol üstlenmesi ile ekosistem yapısının bozulma-  sıcaklık gibi cansız çevre faktörleri.
               sı, önemli bir tozlaştırıcı kaynağının yok olması ile bitki   Komünite: Hazar Gölü’nde yaşayan yosun, balık ve yılan gibi
               türlerinin yok olabilmesi ve bu iki temel sebebe bağlı olarak   tüm canlılar.
               zincirleme başka türlerin yok olması. Sonuçta ekosistemlerin   Popülasyon: Hazar Gölü’nde yaşayan aynalı sazan balıklarının
               tehlikeye girmesi.                              (Cyprinus carpio) oluşturduğu topluluk.
            2.  Eşeyli üreme, krossing–over, homolog kromozomların rast-
               gele dağılması ve döllenme ile alellerde değişikliklere sebep   3.
               olurken hızlı üreme, mutasyon olayları ile genetik çeşitliliğe   Biyosfer
               yol açabilir.
            3.  Virüsün etkili olması ile 1. buğday türünde popülasyon yok   Ekosistem
               olma sınırına gelmiştir. Bu da bu bitkinin çevresel etkilere
               dirençsiz olduğunu gösterir.
               Virüsün etkili olması ile 2. buğday türündeki popülasyonda   Komünite
               önce bir miktar azalma ve virüsün etkisinin yitirilmesi ile
               hızlı bir artış gözlenmiştir. Bu bitki türünün genetik çeşitliliği
               ile neslinin devamı sağlanmıştır.                        Popülasyon
               Virüsün etkili olması ile 3. buğday türünde popülasyondaki
               bitki sayısı önce sert bir düşüş yaşamış ve kalan bireylerle
               popülasyonda artış başlamıştır. Bu türün de genetik varyasyo-
               na sahip olduğu söylenebilir.
               Virüsün etkili olması ile 4. buğday türünde popülasyondaki
               azalma, virüsün etkili olduğu dönem ve etkisini yitirdiği
               dönemde de devam etmiştir. Bu türün virüse karşı genetik
               olarak dirençli olmadığı söylenebilir.
                                                                                                   179
   177   178   179   180   181   182   183   184   185   186   187