Page 67 - Felsefe 10

Kavram Öğretimi 50
FELSEFE 10

3. ÜNİTE : FELSEFENİN TEMEL KONULARI VE PROBLEMLERİ > 3.1. Varlık Felsefesi > 3.1.1. Varlık Felsefesinin Konusu ve Problemleri
Kavram : Varlık Felsefesi (Ontoloji)
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Felsefi Kavram ve Bilgi Edinimi Becerisi, Sorgulama Becerisi

Çalışmanın Adı HİKÂYEYLE FELSEFE: PHILIA VE THEANO - III 30 dk.
Çalışmanın Amacı Varlık felsefesini temel yaklaşımlar (düalizm ve oluş) üzerinden açıklayabilme.
Gerekli Malzemeler: Kalem, kâğıt, etkileşimli tahta.

Yönerge: Aşağıdaki hikâyeyi okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

HİKÂYEYLE FELSEFE: PHILIA VE THEANO - III

“Hadi Philia, bütün günü uyuklayarak geçiremezsin böyle. Doyurulması gereken bir mide var.” dedi
anne martı Theano üçüncü kez Philia'ya seslenirken. Ancak üçüncü çağrıdan sonra uyku hâlinden çıkıp
annesine yüzünü dönen Philia, “Uyumuyorum aslında, zihin egzersizi yapıyorum gözlerim kapalı. Do-
yurulması gereken bir mide yok sadece, bir de zihin var.” dedi Philia annesine muzır bir bakış atarak.
“Sen biz fark etmeden bir yanıyla şair, bir yanıyla da filozof olmuşsun.” dedi Theano gülerek. “Neymiş
bakalım bu zihinsel egzersiz dediğin şey, neler düşünüyorsun? Biz de ona göre öncelikli olarak midemi-
zin mi yoksa zihnimizin mi doyurulması gerektiğine karar verelim.” diye devam etti anne martı kuşkulu
bir bakış ve gülümseyen bir yüzle.
“Dünkü konular üzerinde düşünüyordum. Biz mutlaka varlığı yalnızca ideaya ya da maddeye indirgemek
zorunda mıyız? Başka seçenek ya da seçenekler yok mu? Bana göre iki yaklaşımın da haklı tarafları
var. İkisini de ele alan bir orta yol yok mu?” dedi Philia.

1. Mahiyeti itibarıyla birbirinden farklı olan ruh ve bedenin insanda bir arada bulunmasının mümkün
olup olmadığını açıklayınız/tartışınız.

“Akıl yürütme tarzını sevdim Philia. O hâlde midemizi doyurmadan önce biraz zihin egzersizi yapıp zih-
nimizi doyuralım. Varlığın mahiyeti tartışmalarının bizi getireceği yer de burası aslında. Senin de merak
ettiğin gibi varlığın mahiyeti yalnızca idea ve madde tartışmaları üzerinden yürümüyor. Hani başka se-
çenekler yok mu? dedin ya.”,
"Evet?"
“İşte, idea ve madde tartışmalarında bir orta yol var. Buna düalizm yani ikici görüş deniyor. Bu görüş
varlığın var olduğunu, iki ayrı öz yani cevher olan ruh ve maddeden oluştuğunu savunur; idealizm ve
materyalizm üzerinden yürütülen tekçi yaklaşımları birleştirir ve bir orta yol ortaya koyar. Ruhun temel
niteliği düşünme, maddenin temel niteliğiyse yer kaplamadır. Bunlar ancak varlıkta bir araya gelir. Örne-
ğin biz martılar, ideanın kaynağı olan ruh ve maddenin karşılığı olan bedenden oluşuruz. Ruh ve beden
ikiliği yani.” dediğinde Theano,
“Aaa! Çok iyi, tam orta yolu bulmuş. Peki, bunun dışında varlığın mahiyetini sorgulayan başka yaklaşım
var mı?” diye sordu Philia.

63