Page 105 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
FİZİK 10
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 61
3. ÜNİTE : DALGALAR > 3.2. Yay Dalgası
Kavram : Atma, Periyodik Dalga
Genel Beceriler : Problem Çözme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı İPİ NASIL KURTARIRIM? 10 dk.
Çalışmanın Amacı Atma ve periyodik dalga arasındaki ilişkiyi açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda Mert’in gergin olarak tuttuğu ipte oluşturduğu atma ve periyodik dalgayla ilgili verilen
bilgilerden hareketle soruları cevaplayınız.

Mert’in gergin olarak tuttuğu ipin ucuna bağlı olan halka bir boruya geçirilmiş durumdadır. Mert, bulun-
duğu konumdan hareket etmeden ipi borudan kurtarmalıdır. Bunun için ipte atma ve periyodik dalgalar
üretmeyi denemek istemiştir.

İlk önce elini ip doğrultusuna dik olacak şekilde İlerleme Yönü
anlık olarak bir kez yukarı kaldırıp tekrar ilk ko-
numuna geri getirerek bir atma oluşturmuştur
(Görsel 1).

Görsel 1: Atma

Halka bir miktar yukarı çıkmış fakat borudan
kurtulmadan tekrar eski konumuna geri dön- İlerleme Yönü
müştür. Daha sonra elini ip doğrultusuna dik
olacak şekilde aşağı yukarı hareket ettirerek ip
üzerinde periyodik dalga üretmiştir (Görsel 2).

Görsel 2: Periyodik dalga

Halka boru üzerinde aşağı yukarı hareket etmiş fakat yine borudan kurtulamamıştır.

Sorular

1. Verilen bilgilerden yararlanarak atma ve periyodik dalga kavramları arasındaki ilişkiyi nasıl açıklar-
sınız?

103
Hazırlayan: Musa ÖZCAN