Page 78 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
44 FİZİK 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
3. ÜNİTE : DALGALAR > 3.1. Dalgalar
Kavram : Titreşim
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı DOĞADAKİ BÜYÜLEYİCİ HAREKETLER 20 dk.
Çalışmanın Amacı Titreşim kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Genel anlamda sabit bir nokta ya da eksen etrafında aşağı-yukarı, sağa-sola, ileri-geri hareket eden
nesneler mekanik olarak farklı iki nokta arasında yer değiştirmesi sıfır olacak şekilde bir salınım hare-
keti yapabilirler. Bu hareket, farklı enerji türleri arasında (elektromanyetik çevrim ya da mekanik çevrim
olarak) birbirine aktarılmasına izin veren sistemlerde salınım hareketi doğal ya da zorlamalı biçimde
oluşturulabilir. Aşağıdaki görselde salıncakta sallanan bir çocuk A, B ve C noktaları arasında gidip gelme
hareketi yapmaktadır. Çocuk düşey olarak sabit bir C noktasından A ve B noktalarına çıkıp bu iki nokta
arasında salınım hareketi yapmaktadır. Bu görselde bir enerji türü, çocuk tarafından diğer bir enerji tü-
rüne dönüştürülmektedir.

B

A

C

Görsel: Salıncakta A, B ve C noktaları arasında sallanan çocuk

Ses ve ışık da benzer şekilde maddenin salınımı ile ilgili enerji biçimleridir. Ancak ses, katı, sıvı veya gaz
hâldeki maddesel bir ortamda yayılırken ışığın yayılması için bu ortamlara ihtiyaç yoktur. İster mekanik
olsun ister ışık gibi elektromanyetik olsun bu salınım hareketinin iki nokta arasında olması gerekir.

76
Hazırlayan: Hasan ATÇEKEN