Page 119 - Kimya 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

75
KİMYA 10

2. ÜNİTE : KARIŞIMLAR > 2.2. Ayırma ve Saflaştırma Teknikleri > 2.2.1. Karışım Ayırma Tekniklerini Açıklama
Kavram : Yüzdürme (Flotasyon)
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı YÜZDÜR-ME 10 dk.
Çalışmanın Amacı Yüzdürme (flotasyon) yöntemini açıklayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Görsel 1: Kum-talaş karışımının yüzdürme yöntemi ile ayrılması
Kum ve talaş karışımı suya atıldığında
kum dibe çökerken talaş suda yüzer.
Talaş parçaları üstten kaşıkla topla-
narak alınır. Kumlu su süzülürse kum
ayrılmış olur.
Yüzdürme yöntemi madencilikte özel-
likle bakır, kurşun ve çinko cevherle- Görsel 2: Madencilikte flotasyon
rinin ayrıştırılmasında kullanılır. Bu
yöntemde toz hâline getirilen cevhere yağ eklenir ve karışım suya atılır. Suyun içinden basınçlı hava
geçirilerek köpük oluşturulur. Yağ eklenerek hidrofobik (su sevmeyen) hâle getirilen cevherdeki metal
filizi köpüğe tutunarak yüzeye yükselir. Yüzeyde oluşan kabarcıklar başka bir kaba aktarılır. Gang adı
verilen toprak, değersiz taş ve mineraller kabın dibine çöker. Böylece metal filizi yüzdürme ile ayrılmış
olur. Yüzdürme yöntemi, atık suları arıtmak ve geri dönüşüm endüstrisinde kâğıt liflerinin mürekkebini
gidermek için de kullanılır.

1. Yüzdürme (flotasyon) yöntemini açıklayarak bu yöntemle ayrılacak karışımın özelliğini yazınız.

2. Evinizde bulunan ıspanak, marul gibi sebzelerin yapraklarından bir miktar alarak bunları cam bir kaba
doldurduğunuz suya atınız. Sebzelerin toprak ve kumdan arındırılmasında yüzdürme işleminden nasıl
yararlanıldığını gözlemlerinizden hareketle açıklayınız.

3. Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle doldurunuz.

Maden endüstrisinde cevherlerin zenginleştirmesinde …………......…………. yönteminden yararlanılır.
Bu yöntemde ham maden öğütülüp mazot ile karıştırılır. Cevherdeki istenen mineralin yüzeyi mazotla
kaplanıp ……………..….. hâle getirilir. Cevher suya atılır ve suyun içinden basınçlı ………..…. geçirilir.
Yüzeyi mazot ile kaplı cevher hava kabarcığına tutunarak yüzeye yükselirken ……….......… dibe çöker.

117
Hazırlayan: Nurten KULE