Page 254 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 10
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 87

4. ÜNİTE : BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENİYETİ > 4.2. Osmanlı Devleti’nde Askerî Sınıf
Kavram : Kazasker
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Analiz ve Yorumlama Becerisi

Çalışmanın Adı ADALET VE EĞİTİM SİSTEMİNİN TEMEL TAŞI 20 dk.
Çalışmanın Amacı Osmanlı Devleti’nde hukuk ve eğitim sistemlerinin işleyişinde kazaskerlerin yerini ve önemini kavrayabilme.
Yönerge : Verilen metin ve bilgi haritasından yararlanarak soruları cevaplayınız.

KAZASKER (KADIASKER)
Kazaskerlik bir müessese olarak ilk defa Hz. Ömer tarafından kuruldu. Abbasilerde “Kâ-
dı’l-kudât”lık şeklinde görülen ve dilimizde kadıasker veya kazasker şeklinde kullanılan ka-
zaskerlik, Harzemşahlarda, Anadolu Selçuklu Devleti’nde, Eyyubîlerde, Memlüklülerde hatta
Karamanoğullarında da vardı.

Osmanlı Devleti’nde yönetici kesime ‘’askerî zümre’’ deniliyordu. Kazaskerler bu kesimin
hukuki meselelerini çözmek üzere atanan, ayrıca ülkedeki adalet ve eğitim kurumlarını idare
eden kişilerdir. Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde adli teşkilatın ve ilmiye sınıfının reisi,
halkın ve devletin çeşitli meselelerinde başdanışmanı Bursa kadısı idi. Sınırların genişlemesi
ile 1363 yılında kazaskerlik makamı oluşturuldu. Fatih Sultan Mehmet’in saltanatının son
yıllarında Rumeli ve Anadolu Kazaskerliği birimleri oluşturuldu.

Türk ve Müslüman
olmak

MENŞEİ

Yöneten
(askerî) kesim
içerisindeki SINIFI KAZASKER EĞİTİMİ Medrese ve hukuk
ilmiye sınıfı (KADIASKER)

GÖREVİ

• Askerî sınıfın şeri ve hukuki işlerini
yürütmek
• Divanıhümayundaki askerî sınıfın
davalarına bakmak
• Kadı,müderris ve din görevlilerinin
atanma, azil, nakil işlerini yürütmek
ve bu işlemleri “ruzname” adlı def-
terlere kaydetmek

161