Page 85 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 85

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi 41
         40      BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.4. Dolaşım Sistemi > 11.1.4.1. Kalbin, damarların ve kalbin yapısı, görevi ve işleyişi
          Sorular:                                                                                                         Kavram      : Kalp döngüsü
                                                                                                                           Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
          1.   Aşağıdaki tabloda kalbin odacıkları verilmiştir. Bu odacıklara giren ve çıkan damarların isimlerini
              tablodaki boşluklara yazınız.                                                                                 Çalışmanın Adı                          KALP DÖNGÜSÜ                                   20 dk.
                                                                                                                            Çalışmanın Amacı  Kalp döngüsü ve otonom çalışmasının kavrayabilme.
              Kalbin Odacıkları  Giren Damarlar                    Çıkan Damarlar
                                                                                                                           Yönerge: Aşağıda refleks yayı ile ilgili verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.
              Sağ kulakçık

              Sol kulakçık
                                                                                                                           Yapısı                                     KALP                  Çalışma Mekanizması
              Sağ karıncık                                                                                                 • 4 odalıdır.                                                    • Kasılma (sistol) gevşeme
                                                                                                                           • 2 kulakçık ve 2                                                 (diastol) ve dinlenme
              Sol karıncık
                                                                                                                            karıncıktan oluşur.                                              şeklindedir.
                                                                                                                           • Sağ tarafta kirli, sol                                         • Kulakçık ve karıncıklar
          2.  Kalbin sağ tarafında kirli kan (O ’ce fakir), sol tarafında ise temiz kan (O ’ce zengin kan) bulunur.         tarafta temiz kan                                                birbirine zıt çalışır. (İki
                                          2                                   2
              Temiz ve kirli kanın kalpte izlediği yolu aşağıdaki boşluklara yazınız                                        bulunur.                                                         kulakçık birlikte kasılı iken
                                                                                                                                                                                             iki karıncık birlikte gevşeme
                                                                                                                                                                                             halindedir.)
                             Kirli kan                                      Temiz kan
                                                                                                                           Sinirsel Çalışması                                               • Kasılan bölge kanı
                                                                                                                           • Kalbin çalışması otonom                                         pompalar, gevşeyen bölge
                                                                                                                            sinirlerle düzenlenir.                                           ise kan ile dolar.
                                                                                                                           • Üzerinde  bu  çalışmayı   Görsel 1: Kalp
                                                                                                                            düzenleyen özel yapılar
                                                                                                                            bulunur.

                                                                                                                                                                                            His demetleri: A.V’den çıkan
                                                                                                                           Sinoatrial düğüm (S.A):
                                                                                                                                                                                            kas lifleridir. Uyartıyı purkinje
                                                                                                                           Kalbin çalışmasını
                                                                                                                                                                                            liflerine iletir.
                                                                                                                           başlatır.

                                                                                                                           Antriyoventiküler                                                Purkinje lifleri: Karıncık
                                                                                                                           düğüm (A.V):                                                     duvarında dallanan his
                                                                                                                           Uyartıları S.A’dan alarak                                        demeti lifleridir. Uyartıyı
                                                                                                                           karıncıklara iletir.                                             karıncıklara ileterek
         3.                                                                                                                                                                                 kasılmasını sağlar.
              1. Kirli kan taşır.         2. Temiz kan taşır.          3. Sağ kulakçığa giriş yapar.
                                                                                                                                                     Görsel 2: Kalbin kulakçık ve karıncıkları
              4. Sol kulakçığa giriş yapar.  5. Sağ karıncıktan çıkar.  6. Sol karıncıktan çıkar.
                                                                                                                                                                         Kulakçık sistolü
              7. Vücudun üst tarafından   8. Akciğerden gelen kanı     9. Vücudun alt tarafından
                                                                                                                                                                         Karıncık diastolü
              gelen kanı yoplar.          toplar.                      gelen kanı toplar.
                                                                                                                                                                           0,1

                Aşağıda sorulan soruların cevaplarını yukarıdaki tablodan bulunuz. Kutucuk numarasını sorunun                                                               saniye
                                                                                                                                                Dinlenme
              karşısına yazınız. Cevap bir veya birden fazla kutucukta bulunabilir.
                                                                                                                                                (Kulakçık                             Kulakçık
                                                                                                                                                                0,4
                                                                                                                                                ve karıncık
              a)  Üst ana toplar damarın özellikleri nedir?                                                                                                    saniye        0,3      diastolü
                                                                                                                                                diastolü)
              b)  Aort damarının özellikleri nedir?                                                                                                                        saniye     Karıncık
                                                                                                                                                                                      sistolü
              c)  Akciğer atardamarının özellikleri nedir?
              ç)  Alt ana toplar damarının özellikleri nedir?

              d)  Akciğer toplar damarının özellikleri nedir?                                                                                        • Kalp, yetişkin bir bireyde dakikada 70-80 kez atar.
                                                                                                                                                     • Bu sayının dakikada 100’ü aşmasına taşikardi (çarpıntı) denir.

          82                                                                                                                                                                                                      83
                                                                                    Hazırlayan: Zehra YILDIRIM
   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90