Page 86 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 86

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                      Kavram Öğretimi 41
 40  BİYOLOJİ 11    Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü  BİYOLOJİ 11
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
 Kavram Öğretimi
            1. ÜNİTE     : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.4. Dolaşım Sistemi > 11.1.4.1. Kalbin, damarların ve kalbin yapısı, görevi ve işleyişi
 Sorular:   Kavram       : Kalp döngüsü
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
 1.   Aşağıdaki tabloda kalbin odacıkları verilmiştir. Bu odacıklara giren ve çıkan damarların isimlerini
 tablodaki boşluklara yazınız.  Çalışmanın Adı       KALP DÖNGÜSÜ                                   20 dk.
             Çalışmanın Amacı  Kalp döngüsü ve otonom çalışmasının kavrayabilme.
 Kalbin Odacıkları  Giren Damarlar  Çıkan Damarlar
            Yönerge: Aşağıda refleks yayı ile ilgili verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.
 Sağ kulakçık

 Sol kulakçık
            Yapısı                                      KALP                 Çalışma Mekanizması
 Sağ karıncık  • 4 odalıdır.                                                 • Kasılma (sistol) gevşeme
            • 2 kulakçık ve 2                                                 (diastol) ve dinlenme
 Sol karıncık
             karıncıktan oluşur.                                              şeklindedir.
            • Sağ tarafta kirli, sol                                         • Kulakçık ve karıncıklar
 2.  Kalbin sağ tarafında kirli kan (O ’ce fakir), sol tarafında ise temiz kan (O ’ce zengin kan) bulunur.   tarafta temiz kan   birbirine zıt çalışır. (İki
 2  2
 Temiz ve kirli kanın kalpte izlediği yolu aşağıdaki boşluklara yazınız  bulunur.  kulakçık birlikte kasılı iken
                                                                              iki karıncık birlikte gevşeme
                                                                              halindedir.)
 Kirli kan  Temiz kan
            Sinirsel Çalışması                                               • Kasılan bölge kanı
            • Kalbin çalışması otonom                                         pompalar, gevşeyen bölge
             sinirlerle düzenlenir.                                           ise kan ile dolar.
            • Üzerinde  bu  çalışmayı   Görsel 1: Kalp
             düzenleyen özel yapılar
             bulunur.

                                                                             His demetleri: A.V’den çıkan
            Sinoatrial düğüm (S.A):
                                                                             kas lifleridir. Uyartıyı purkinje
            Kalbin çalışmasını
                                                                             liflerine iletir.
            başlatır.

            Antriyoventiküler                                                Purkinje lifleri: Karıncık
            düğüm (A.V):                                                     duvarında dallanan his
            Uyartıları S.A’dan alarak                                        demeti lifleridir. Uyartıyı
            karıncıklara iletir.                                             karıncıklara ileterek
 3.                                                                          kasılmasını sağlar.
 1. Kirli kan taşır.  2. Temiz kan taşır.  3. Sağ kulakçığa giriş yapar.
                                      Görsel 2: Kalbin kulakçık ve karıncıkları
 4. Sol kulakçığa giriş yapar.  5. Sağ karıncıktan çıkar.  6. Sol karıncıktan çıkar.
                                                           Kulakçık sistolü
 7. Vücudun üst tarafından   8. Akciğerden gelen kanı   9. Vücudun alt tarafından
                                                           Karıncık diastolü
 gelen kanı yoplar.  toplar.  gelen kanı toplar.
                                                             0,1

       Aşağıda sorulan soruların cevaplarını yukarıdaki tablodan bulunuz. Kutucuk numarasını sorunun   saniye
                                  Dinlenme
 karşısına yazınız. Cevap bir veya birden fazla kutucukta bulunabilir.
                                  (Kulakçık                             Kulakçık
                                                  0,4
                                  ve karıncık
 a)  Üst ana toplar damarın özellikleri nedir?  saniye        0,3       diastolü
                                  diastolü)
 b)  Aort damarının özellikleri nedir?                       saniye     Karıncık
                                                                        sistolü
 c)  Akciğer atardamarının özellikleri nedir?
 ç)  Alt ana toplar damarının özellikleri nedir?

 d)  Akciğer toplar damarının özellikleri nedir?  • Kalp, yetişkin bir bireyde dakikada 70-80 kez atar.
                                      • Bu sayının dakikada 100’ü aşmasına taşikardi (çarpıntı) denir.

 82                                                                                                 83
 Hazırlayan: Zehra YILDIRIM
   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91