Page 39 - Psikoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
21 PSİKOLOJİ 11 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi Çalışması
2. ÜNİTE : Psikolojinin Temel Süreçleri
Kavram : Uyku, Rüya
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi, İletişim Becerisi
Alan Becerileri : Psikoloji Okuryazarlığı Becerisi, Öz Farkındalık Becerisi

Çalışmanın Adı UYURKEN DE ÖĞRENİYORUZ… 20 dk.
Çalışmanın Amacı Uyku ve rüya kavramlarını değerlendirebilme.

1. Yönerge: Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.

SADECE BİR UYKU (MU)?

Sadece vücudun dinlenmesini sağlayan bir hareketsizlik hâli
olarak değil de, bütün vücudu yaşama yeniden hazırlayan aktif
bir yenilenme dönemi (Selvi, 2019) şeklinde nitelendirdiğimizde
uyku, aslında pek de farkında olmadığımız bir mucize gibi yer
alıyor yaşamımızda. Doğal bir dinlenme ve yenilenme yolu olan
uykuya hak ettiği değeri veriyor muyuz acaba? Örneğin ertesi gün
bir sınavınız var. Çaydan, kahveden medet umarak uyanık kalıp
çalışmaya mı devam edersiniz yoksa yeterince çalıştıktan sonra
Görsel 1: Uyku
uyumayı mı tercih edersiniz?
Araştırmalar gösteriyor ki kalitesiz uyku düzenine sahip öğrenciler öğrenmekte zorlanıyor, sosyal iliş-
kilerinde sorunlar yaşıyor, psikolojik sağlıklarını kaybedebiliyorlar (Aysan vd. 2014, akt. Damar, 2016).
Öğrenme ve bellek için çok önemli olan uyku sırasında beyin sessiz kalmıyor, gün içerisinde neler olup
bittiğini yeniden canlandırıyor. (Stickgold ve Walker, 2013). Prof. Dr. Yavuz Selvi, Uyku adlı kitabında
uykunun öğrenme üzerindeki etkisini şu cümlelerle açıklamaktadır.
“Akşama kadar öğrenilen bilgiler bir kitaplığa rastgele yerleştirilmiş kitaplar gibidir. Gece uykusu bu kitap-
lıkta harika bir düzenleme yapabilir. İşinize yarayacak bilgileri ön rafa koyarken ilginiz olmayanları atar,
bazı bilgileri çağrışımlarla bağlar; kırpar, toplar, siler veya altını çizer, sıkıştırır ve sana nasıl lazımsa o
şekilde paketler. Bilgileri duygularla birleştirip uzun süreli hafızaya nakleder ya da gereksiz ise yer kap-
lamasına izin vermez, siler. Beyin uykuda durmaz, çalışmaya ve öğrenilenleri pekiştirmeye devam eder.”
Görünen o ki bir şeyi uzun süre hatırlamak istiyorsanız çalıştıktan sonra iyi bir uyku uyumak, çalışmaya
devam etmekten daha iyi.
Öyleyse bize rüyalarımızı da armağan eden uyku, bir zaman kaybı ya da sadece önemli işler bittiğinde
dinlenmenin yolu olabilir mi?

Sorular

1. Kaliteli ve düzenli bir uykunun başka ne gibi yararları olabilir? Beyin fırtınası yaparak düşünceleri-
nizi açıklayınız.

Görsel 2
Not: Soruyu cevaplarken daha ayrıntılı bilgi için karekod uygulamasındaki “Kaliteli ve Düzenli Uykunun Yararları”başlıklı içerikten yarar-
lanabilirsiniz.
36