Page 9 - Biyoloji 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

2 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

Örnek Soru: Solunum sisteminin fonksiyonu;

I. Vücudun oksijen ihtiyacını karşılamak
II. Hemoglobin sentezleyerek oksijen taşıma kapasitesini arttırmak
III. Kanın pH’ını düzenlemek
ifadelerinden hangisi olamaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

Çözüm: Solunum sistemi vücudun oksijen ihtiyacını karşılar. Metabolizma sonucu
oluşan CO ’i uzaklaştırarak kanın pH’ını düzenler. Ancak hemoglobin kır-
2
mızı kemik iliğinde sentezlenir. Cevap: B

3.Yönerge Soluk alıp verme mekanizması açıklanır. Soluk alınırken ve verilirken hangi değişimlerin olduğu
görsel üzerinden incelenir.

2. SOLUK ALIP VERME MEKANİZMASI
Soluk alıp vermede kaburga kasları ve diyafram etkilidir. Diyafram göğüs boşluğuyla karın boşluğunu
birbirinden ayıran kaslı yapıdır. Soluk alıp verme işlemi, göğüs boşluğu hacminin genişlemesi ve daral-
ması sonucu oluşan basınç değişiminden kaynaklanır.

Soluk alırken;
• Kaburga kasları kasılarak göğüs boşluğunu öne doğru genişletir.
• Diyafram kasılarak düzleşir ve göğüs boşluğu genişler.
• Akciğerlerin hacmi artar ve iç basınç azalır.
• Atmosfer basıncı akciğer basıncından daha büyük duruma gel-
diği için hava, burun ve ağızdan girerek alveollere ulaşır.
• Kaslar kasıldığı için enerji harcanır.

Soluk alma

Soluk verirken;
• Kaburga kasları ve diyafram kası gevşer.
• Diyafram kubbeleşir. Böylece göğüs boşluğunun hacmi azalır.
• Göğüs boşluğundaki iç basınç dış basınçtan daha yüksek duru-
ma geldiği için hava, akciğerlerden dışa doğru hareket eder.
• Soluk almada olduğu kadar enerji harcanmaz.

Soluk verme

8