Page 7 - Kimya 9 | 1. Ünite
P. 7
Kimya Bilimi
Hint uygarlığının en önemli çalışması ise deneme yanılma so-
Ateş
nucunda elde edilen bilgilerin kullanılarak demirin eritilmesi ve
bunlarla büyük dökme sütunlar yapılmasıdır. Bu sütunların en
Sıcak Kuru
büyük özelliği paslanmamasıdır. Bunun nedeninin sütun yüze-
yinin manyetik demir oksit filmiyle kaplanmasına bağlı olduğu
Hava Toprak düşünülmektedir.
Hint biliminde kimya ile ilgili en büyük gelişme atom teorisi-
dir. Yunan kaynaklarında olduğu gibi burada da doğadaki varlık-
Islak Soğuk
lar dört unsurdan (ateş, hava, toprak, su) meydana gelir (Görsel
1.1.5). Bu dört unsur atomlardan oluşmuştur. Atomlar bölüne-
Su
mez, parçalanamaz. Farklı atomlar kendi aralarında birleşemez
Görsel 1.1.5: Dört element kavramı ama benzer atomlar üçüncü bir atomun varlığıyla birleşebilir.
Mısır uygarlığının kimya ile ilgili yaptıkları önemli çalışmalar
arasında mumyalama işlemleri ve Mısır Piramitleri yer alır. Mısırlılar dünyanın yedi harikasından biri
olan piramitlerin yapımında kil ve kireçtaşını, mumyalamada ise cesetlerin bozulmasını önlemek için
çeşitli kimyasal yöntemleri kullanmışlardır. Diş için altın dolgular yaparken, gıdaları muhafaza ederken,
boya kullanırken, balıkları salamura yaparken yine kimyasal yöntemleri kullanmışlardır. Ayrıca metal-
lerin erime derecesi, fırınlarda yeterli ısı elde edilmesi, alaşımlar, kalıp yapımı ve döküm hakkında da
bilgi sahibi oldukları düşünülmektedir.
Yunanlılar; bitkilerden boyar madde elde etmeyi, dokumaları boyamayı, deri işlemeyi, arpadan bira
hazırlamayı, sabun üretimini, cam kaplar yapmayı biliyorlardı. Diğer uygarlıkların bilgileriyle kendi
bilgilerini birleştirerek uygulamalı kimyayı geliştirmişlerdir.
Orta Asya bilim tarihi MÖ 8000’lere kadar dayanmaktadır. Yapılan kazılarda, taş devrinden kalma
çanak ve çömleklere, çakmak taşından ve taştan yapılmış topuz veya kargı biçimindeki silahlara, pulluk
ve küreklere rastlanmıştır. Çeşitli bitkisel ve inorganik kökenli boyaları, temizlikte çeşitli otları ve kil gibi
köpüren maddeleri de kullandıkları görülür. Demir, bakır, kurşun, gümüşten çeşitli eşyalar yapmışlardır.
Alaşım olarak bronzu (tunç) ilk defa kullanan Orta Asya Türkleridir. Bakır oksit ve bileşiklerini çeşitli
işlemlerde kullanmışlardır. Demire farklı metaller katarak sert ve yumuşak çelik elde etmişlerdir. Elde
ettikleri çelik ve metali kılıç, mızrak gibi silah yapımında kullanmışlardır. Boraks elde ettikleri, maden
kömürü kullandıklarına dair bilgiler çeşitli kaynaklarda bulunmaktadır.
Ayrıca arkeolojik kazılarda elde edilen bulgular, bazı basit tekniklerle ilaç yapımı, kimya, veterinerlik
ve tıp ile ilgili bilgilere sahip olduklarını da göstermektedir (Görsel 1.1.6).
Görsel 1.1.6: Kahire İslam Müzesinde sergilenen eski dönemlerde tıpta kullanılan aletler
İslam uygarlığında maddelerin yeniden incelenmesi, yeni maddelerin sentezlenmesi ve sınıflandırıl-
ması ile ilgilenilmiştir. Arsenik, antimon, nişadır, kezzap, zaç yağı, güherçile, sirke asidi gibi kimyasal
maddelerin sentezi, barut, emaye, çelik üretim ve üretim yöntemlerinin belirlenmesi, deri ve kumaş
boyalarının hazırlanması, bitkilerden yağ özütlenmesi gibi gelişmeler İslam uygarlığının kimya bilimine
katkıları arasındadır.
Yazarlar tarafından düzenlenmiştir.
22