Page 8 - Kimya 9 | 1. Ünite
P. 8
Kimya Bilimi
BİLİYOR MUSUNUZ?
Mumyalama, cansız bedenin binlerce yıl çürümeden saklanabil-
mesini sağlayan bir işlemdir. Şarap ve baharatla yıkanan vücudun iç
organları çıkarılıp burundan beyin alınır. Vücut natron denilen tuz
ile sarılıp 40-70 gün bekletilir. Böylece vücuttaki nem emilip organik
yapı korunmuş olur. Sonra natron vücuttan çıkarılıp kol ve bacaklar
çamur veya kumla doldurulur. Ardından reçineye batırılmış ketenle,
tarçın ve kokulu sarı sakızla sarılır. Özel bir merhemin vücuda sürül-
mesinden sonra da vücut, ince bir keten tülle örtülür (Görsel 1.1.7).
Görsel 1.1.7: Mumyalar ve lahit
KİMYA BİLİMİNE KATKI SAĞLAYAN BİLİM İNSANLARI
Empedokles
‘‘Gâh sevgiyle toplanır, bir olur bütün şeyler,
Gâh da ayrılırlar yine tek tek nefretin kiniyle’’
Evrenin oluşumu ile ilgili orijinal fikirler ortaya atan ve hakkın-
da birçok efsane bulunan Yunan filozofu Empedokles (Empedokıls)
(Görsel 1.1.8), MÖ 490’larda doğmuş ve bütün nesnelerin su, hava,
toprak ve ateş olmak üzere dört temel maddeden oluştuğunu ileri
sürmüştür.
Sevgi ve nefret gibi kavramları madde ile özdeşleştirerek madde-
nin itme ve çekme kuvvetleri sayesinde bir arada bulunduğuna inan-
mıştır. Bu inancını “Doğa Üzerine” adlı eserinde yukarıdaki dizelerle
dile getirmiştir.
Empedokles, deneye dayalı bazı araştırmalar da yapmıştır. Su sa-
ati kullanarak havanın maddi varlığa sahip olduğunu gözlemlemiş
aynı zamanda ışık ve görme olayını açıklamaya çalışmıştır. Görsel 1.1.8: Empedokles
Democritus
‘‘Atomlar ve boş uzaydan başka var olan hiçbir şey yoktur; geri-
ye kalan her şey bir görüştür.’’ sözünü söyleyen Democritus (Demok-
ritos) (Görsel 1.1.9) MÖ 460’larda doğmuştur. Democritus her şe-
yin atomlardan ve boşluktan oluştuğunu öne sürmüştür. Atom fik-
rini ortaya atan ilk simyacıdır. Maddelerin bölünemeyen en küçük
parçacığına Yunanca bölünemeyen anlamına gelen atomos (atom)
adını vermiştir.
Democritus maddelerin birbirinden farklı olmasının nedenini,
atomların şekillerinin farklı olması veya aynı şekildeki atomlardan
oluşmuş olsalar bile bu atomların düzenlenmelerinin farklı olması-
na bağlamıştır. Görsel 1.1.9: Democritus
Aristo (Aristoteles)
Aristo (Görsel 1.1.10) MÖ 384’te doğmuştur. Fizik, kimya, astro-
nomi, mantık, siyaset ve biyoloji alanlarında çalışmalar yapmış Yu-
nan filozoftur.
Aristo’ya göre evren dört temel elementten oluşur. Bu elementler
toprak, ateş, hava ve sudur. Aristo bu elementlerin farklı oranda bir-
leşmeleriyle farklı özellikte maddelerin meydana geldiğini ileri sürer.
Bu elementlerin sıcak, soğuk, kuru ve ıslak olmak üzere dört özelliği
vardır. Soğuk ve ıslak suyu (sıvı), soğuk ve kuru toprağı (katı), ıslak
ve sıcak havayı (gaz), kuru ve sıcak ateşi (yanıcı) oluşturur.
Görsel 1.1.10: Aristo
23