Page 46 - Tarih-10 | 5.Ünite

5. ÜNİTE

Ç Zigetvar’daki Büyük Türk

Kanuni’nin İstanbul’daki türbesi halka açılırken onun başka bir yerdeki, Macaristan ser-
hadlerinde bir vakitler yapılıp da yüz yirmi sene kadar mevcut kalmış olan türbesini ha-
tırlamamak mümkün değildir.
Malumdur ki Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferi Zigetvar Seferi’dir. 1566’da Avustur-
ya’ya karşı yaptığı bu son sefer sırasında Kanuni, 72 yaşında vefat etmiştir. Ölümü, halefi
Şehzade Selim’in Manisa’dan gelerek Belgrad’a gidişine ve saltanat cülusuna kadar 83
gün gizlenmiştir.
Bu müddet zarfında vefat eden sultanın ahşası çıkarılarak otağı hümayunun bulunduğu
yere defnedilmiş, cesedi ise İstanbul’a getirilmişti. Birkaç sene sonra Budin beylerbeyi ta-
rafından Zigetvar’da, Kanuni için mermerden bir türbe yaptırılmıştır.
Osmanlı Türklerinin Macaristan’da yaptıkları güzel ve yüksek kıymetteki sanat eserleri
arasında Kanuni’nin Türbesi maddi ve manevi bakımdan son derece önemlidir. Bu türbe
bir asırdan fazla bir zaman Macaristan’a giden bütün Türklerin ziyaretgâhı olmuştur. Hatta
o civardaki Hristiyanlar bile türbeyi ziyaret etmiştir. Macaristan’a gelen ordular evvala bu
türbeye uğrar, tıpkı Kosova’da Murad Hüdavendigar’ın şehit olduğu yerde olduğu gibi zafer
duaları ve münacat yapıldıktan sonra yollarına devam ederlerdi.
1693’te Viyana Harp Meclisi, türbenin tamamen yıktırıldığı haberini aldı. Herrliches Gebaü
(Herlihis Gıbavü), “Bu muhteşem binayı barbarca yıktırmak ne ayıb, bunun sade mermer
taşları binlerce lira kıymetinde idi.” diye yazıyordu. Kanuni Sultan Süleyman’ın muhteşem
türbesi, bu büyük Osmanlı sanat abidesi, Macaristan’da bulunan pek çok Türk eserinin
akıbetine uğramaktan kurtulamamıştı.
Kanuni’nin Zigetvar’daki türbesinin ortaya çıkarılması için 2012 yılında TİKA (Türk İşbirliği
ve Koordinasyon Ajansı) tarafından başlatılan kazı çalışmaları “Kanuni Türbesi Projesi” adı
ile devam etmektedir (Gökbilgin, 1950, s.144-145; www.bik.gov.tr, 2017’den düzenlenmiştir).

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metinden hareketle cevaplayınız.

1. Kanuni Sultan Süleyman’ın cenazesinin 83 gün boyunca defnedilmemesinin sebepleri
neler olabilir?
2. TİKA tarafından başlatılan Kanuni Türbe Projesi’nin amaçları nelerdir?
3. Kanuni’nin 72 yaşında Zigetvar Seferi’ne çıkması hangi kişisel özelliklerini yansıtmak-
tadır?
4. Herrliches Gebaü, Kanuni Sultan Süleyman Türbesi’nin yıkılmasına niçin karşı çıkmıştır?
5. “Ahşa” ne demektir?
6. TİKA'da çalışan bir görevli olsanız, hangi kültürel mirasın ortaya çıkarılması için bir
proje hazırlardınız? Neden?
7. Hazırladığınız projenin ismi ne olurdu?
8. Aşağıdakilerden hangisi Macaristan’a gelen orduların evvela Kanuni Türbesi’ne uğra-
masının nedenlerinden biri olamaz?
A) Kanuni’nin tarihin önemli hükümdarlarından biri olması
B) 72 yaşında bile fetih arzusunda olan büyük bir komutan olması
C) Onun zaferlerinin askerlere ilham vermesi
D) Devletin ikinci kurucusu olarak kabul edilmesi

E) Ülkesini adaletle yönetmesi

164