Page 17 - Tarih11 - Ünite 3

ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE
DENGE STRATEJİSİ (1774-1914)

Osmanlı Devleti'nin istiklaline ve
toprak bütünlüğüne aykırı olan
teklifler, Bâbıâli’de kurulan bir
genel mecliste müzakere edildik-
ten sonra reddedilmiştir. Bunun
üzerine Rusya, 1877’de Osmanlı
Devleti'ne karşı savaş ilan etmiş-
tir. Rûmî takvime göre 1293 yılına
rastladığı için bu savaşa 93 Harbi
(Görsel 3.13) denmiştir. Bu savaş-
ta Yunanistan, Osmanlı Devleti’ne
düşmanca bir tavır takınmış; Ro-
manya, Sırbistan ve Karadağ prens-
likleri de isyan ederek Rusya’nın
yanında yer almıştır. 93 Harbi’nde
Osmanlılar, Kafkasya ve Tuna olmak üzere iki cephede savaşmak Görsel 3.13
93 Harbi
zorunda kalmıştır. (Alexey Popov)
Osmanlı Devleti, Kafkasya’da sayıca kendisinden çok üstün Rus
ordusuna karşı, Ahmed Muhtar Paşa (Görsel 3.14) komutasındaki
sınırlı sayıda askerle mücadele etmiştir. Kafkasya Cephesi’nde Ah-
med Muhtar Paşa, Ruslara karşı uzun süre direnmişse de Doğube-
yazıt, Ardahan, Kars ve Erzurum Ruslar tarafından işgal edilmiştir.
Nene Hatun ve diğer Erzurumlu vatandaşlar, Aziziye Tabyası’nı
Ruslara karşı büyük bir cesaretle savunmuştur.
93 Harbi’nde Balkanlardaki muharebeler Rusların, Tuna Nehri’ni
geçerek Osmanlı topraklarına girmesiyle başlamıştır. Rus birlik-
leri Osmanlı ordusunu Plevne’de abluka altına almıştır. 145 gün
Plevne’yi savunan Gazi Osman Paşa (Görsel 3.15) komutasında-
ki Osmanlı ordusu, Rus ve Romen orduları karşısında 10 Aralık Görsel 3.14
1877’de başarısız olmuştur. Plevne’nin düşmesinden sonra Sırplar Ahmed Muhtar Paşa
da Osmanlılara karşı saldırıya geçmiştir. Hızla ilerleyen Rus or-
duları Edirne ve Silivri’yi de alarak Ayastefanos’a (Yeşilköy) kadar
ilerlemiştir. Bunun sonucunda Osmanlılar barış istemek zorunda
kalmıştır.
3 Mart 1878’de İstanbul’da Ayastefanos Antlaşması imzalanmıştır.
Panslavizm’in bir zaferi sayılan bu antlaşmayla Rusya bölgede
çok avantajlı bir duruma gelmişti. Bu antlaşma ile Avrupa’daki
dengenin Rusya lehine bozulduğunu gören Avusturya, İngiltere,
Fransa ve Almanya bu antlaşmaya karşı çıkarak Berlin’de ulusla-
rarası bir konferans toplanmasını sağlamıştır. Bu bakımdan Ayas-
tefanos Antlaşması, Sevr Antlaşması gibi kâğıt üzerinde kalan bir
antlaşma olmuştur.
Görsel 3.15
93 Harbi, Osmanlı Devleti’nin ağır mağlubiyetiyle netice- Gazi Osman Paşa
lenmiştir. Rusların ve Bulgarların Balkanlardaki katliamları
nedeniyle Rumeli’deki Türk nüfusu azınlık konumuna düş-
müştür. Böylece son asır Türk tarihinin en büyük göç dalgası
yaşanmıştır. Balkanlardan Anadolu’ya uzanan yollar, göçmen BİLİYOR MUSUNUZ?
kafileleriyle dolmuştur.

103