Page 26 - Tarih11 - Ünite 3
P. 26

3. ÜNİTE


                                                                          1839’da Mısır Meselesi tekrar si-
                                                                          lahlı bir hesaplaşmaya dönüşmüş
                                                                          ve Osmanlı ordusu Nizip Savaşı’nda
                                                                          Mısır kuvvetlerine mağlup olmuştur
                                                                          (Görsel 3.25). Mehmet Ali Paşa’ya
                                                                          İstanbul yolunun tekrar açılması,
                                                                          Hünkâr İskelesi Antlaşması gereği
                                                                          Rusya’nın Boğazlara inerek Osmanlı
                                                                          Devleti’ni koruma hakkını kullan-
                                                                          maya kalkışmasını da beraberinde
                                                                          getirmiştir. Bu durum üzerine İngil-
                                                                          tere harekete geçerek Londra’da bir
                                                                          konferans toplanmasını sağlamıştır.
                                                                          Bu konferansa İngiltere, Osmanlı,
               Görsel 3.25
               Nizip Savaşı                   Avusturya, Fransa, Rusya ve Prusya katılmıştır. Konferans sonunda
               (Tablo)                        imzalanan 1840 Londra Antlaşması’yla Mehmet Ali Paşa’ya Mısır
                                              valiliği verilmiş ve Mısır Meselesi çözülmüştür.

                                              Mısır Meselesi halledildikten sonra Hünkâr İskelesi Antlaşması’nın
                                              süresinin de dolması üzerine Londra’da Boğazlar Konferansı top-
                                              lanmıştır. Konferansa katılan İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya ve
                                              Prusya temsilcileri arasında 1841 Londra Boğazlar Antlaşması im-
                                              zalanmıştır. Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti’nin barış zamanında
                                              Boğazları yabancı savaş gemilerine kapalı tutması kabul edilmiştir.
                                              Böylece Boğazlardan geçiş sadece Osmanlı hukuk kuralları veya
                                              Osmanlı Devleti ile diğer devletlerarasında yapılan ikili antlaş-
                                              malarla düzenlenmesi aşamasından çıkmıştır. Artık Boğazlardan
                                              geçiş uygulaması, uluslararası bir statü kazanmıştır.
                Görsel 3.26
                VII. Edward (Gravür)
                                                Boğazların 1841 Londra Boğazlar Antlaşması’ndaki durumu,
                                                Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girişine kadar aynen
                    BİLİYOR MUSUNUZ?
                                                korunmuştur.

                                              Reval Görüşmeleri ve Balkanlar

                                              İngiltere Kralı VII. Edward (Görsel 3.26) (Edvırd) ile Rus Çarı II.
                                              Nikola (Görsel 3.27) (Nikola) 1908’de Reval Limanı’nda bir araya
                                              gelmiştir. Bu buluşmada Makedonya ve Boğazlar Sorunu ele alın-
                                              mıştır. Ancak görüşme sonucunda sadece Makedonya’ya ait ıslahat
                                              işi açığa vurulmuştur. Osmanlı Devleti’nin meşrutiyeti ikinci defa
                                              ilan etmesindeki en büyük dış etken Reval Görüşmeleri olmuştur.
                                              Meşrutiyetin yeniden ilanı, Balkan topraklarının elde tutulması
                                              için önemli bir adım olarak görülmüşse de yapılan bu karşı hamle,
                                              sonuçları itibariyle başarılı olamamıştır.
                                              II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Bulgaristan, Osmanlı Devleti’nin
                                              hâkimiyetinden çıkmıştır. Böylece Balkanlarda Osmanlı Devleti
                                              egemenliğinde sadece Arnavutluk ve Makedonya kalmıştır. Osmanlı
                                              Devleti’nin Balkanlardaki bu son toprakları da Balkan devletlerinin
                 Görsel 3.27
                 II. Nikola (Gravür)          hedefi hâline gelmiştir. I. Balkan Savaşı’nın çıkmasında Rusya’nın
                                              takip ettiği Panslavizm politikası ve Balkanları paylaşma konusun-
                                              da Rusya ile Avusturya arasında yaşanan rekabet de etkili olmuştur.

            112
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31