Page 26 - Tarih11 - Ünite 3
P. 26
3. ÜNİTE
1839’da Mısır Meselesi tekrar si-
lahlı bir hesaplaşmaya dönüşmüş
ve Osmanlı ordusu Nizip Savaşı’nda
Mısır kuvvetlerine mağlup olmuştur
(Görsel 3.25). Mehmet Ali Paşa’ya
İstanbul yolunun tekrar açılması,
Hünkâr İskelesi Antlaşması gereği
Rusya’nın Boğazlara inerek Osmanlı
Devleti’ni koruma hakkını kullan-
maya kalkışmasını da beraberinde
getirmiştir. Bu durum üzerine İngil-
tere harekete geçerek Londra’da bir
konferans toplanmasını sağlamıştır.
Bu konferansa İngiltere, Osmanlı,
Görsel 3.25
Nizip Savaşı Avusturya, Fransa, Rusya ve Prusya katılmıştır. Konferans sonunda
(Tablo) imzalanan 1840 Londra Antlaşması’yla Mehmet Ali Paşa’ya Mısır
valiliği verilmiş ve Mısır Meselesi çözülmüştür.
Mısır Meselesi halledildikten sonra Hünkâr İskelesi Antlaşması’nın
süresinin de dolması üzerine Londra’da Boğazlar Konferansı top-
lanmıştır. Konferansa katılan İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya ve
Prusya temsilcileri arasında 1841 Londra Boğazlar Antlaşması im-
zalanmıştır. Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti’nin barış zamanında
Boğazları yabancı savaş gemilerine kapalı tutması kabul edilmiştir.
Böylece Boğazlardan geçiş sadece Osmanlı hukuk kuralları veya
Osmanlı Devleti ile diğer devletlerarasında yapılan ikili antlaş-
malarla düzenlenmesi aşamasından çıkmıştır. Artık Boğazlardan
geçiş uygulaması, uluslararası bir statü kazanmıştır.
Görsel 3.26
VII. Edward (Gravür)
Boğazların 1841 Londra Boğazlar Antlaşması’ndaki durumu,
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girişine kadar aynen
BİLİYOR MUSUNUZ?
korunmuştur.
Reval Görüşmeleri ve Balkanlar
İngiltere Kralı VII. Edward (Görsel 3.26) (Edvırd) ile Rus Çarı II.
Nikola (Görsel 3.27) (Nikola) 1908’de Reval Limanı’nda bir araya
gelmiştir. Bu buluşmada Makedonya ve Boğazlar Sorunu ele alın-
mıştır. Ancak görüşme sonucunda sadece Makedonya’ya ait ıslahat
işi açığa vurulmuştur. Osmanlı Devleti’nin meşrutiyeti ikinci defa
ilan etmesindeki en büyük dış etken Reval Görüşmeleri olmuştur.
Meşrutiyetin yeniden ilanı, Balkan topraklarının elde tutulması
için önemli bir adım olarak görülmüşse de yapılan bu karşı hamle,
sonuçları itibariyle başarılı olamamıştır.
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Bulgaristan, Osmanlı Devleti’nin
hâkimiyetinden çıkmıştır. Böylece Balkanlarda Osmanlı Devleti
egemenliğinde sadece Arnavutluk ve Makedonya kalmıştır. Osmanlı
Devleti’nin Balkanlardaki bu son toprakları da Balkan devletlerinin
Görsel 3.27
II. Nikola (Gravür) hedefi hâline gelmiştir. I. Balkan Savaşı’nın çıkmasında Rusya’nın
takip ettiği Panslavizm politikası ve Balkanları paylaşma konusun-
da Rusya ile Avusturya arasında yaşanan rekabet de etkili olmuştur.
112