Page 20 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 4.Ünite
P. 20

İKİ SAVAŞ ARASINDAKİ DÖNEMDE TÜRKİYE VE DÜNYA





                                               Kısa süre içinde Cemiyet, galip devletlerin çıkarlarını koruyan bir örgüt hâli-
                                               ne dönüştü. İtalya’nın Habeşistan’ı işgaline, Almanya’nın Avusturya’yı ilha-
                                               kına ve II. Dünya Savaşı’nın başlamasına engel olamayan Milletler Cemiyeti,
                                               uluslararası pek çok sorunun çözümünde başarılı olamadı.

                                               Locarno  (Lokarno) Antlaşması  (1 Aralık  1925):  Fransa’nın Almanya’yı
                                               zayıf tutmak için izlemiş olduğu tamirat borçları politikası dolayısıyla, Versay
                                               Antlaşması’ndan sonra bir gerginlik sürecine giren Fransız-Alman ilişkileri,
                                               imzalanan Locarno Antlaşması ile ancak karşılıklı güven çerçevesi içine gi-
                                               rebildi. Locarno Antlaşması, Fransa’nın Almanya’ya karşı kendi güvenliğini
                                               sağlama çabalarının bir sonucudur.
                                               Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, Polonya, Çekoslavakya ve Belçika arasın-
                                               da İsviçre’nin Locarno şehrinde imzalanan bu antlaşmayla devletler birbirle-
                                               rinin sınırlarını tanımış oluyorlardı.
                                               Almanya’yı tekrar uluslararası iş birliğine dâhil eden Locarno Antlaşması, bu
                                               yüzden önemlidir. Bu antlaşmaların ardından Almanya, 1926 yılında Milletler
                                               Cemiyetine üye olarak kabul edildi.
                                               Briand-Kellog (Bıraynd-Kellog) Paktı (27 Ağustos 1928): Fransa ve ABD
                                               dışişleri  bakanlarının  öncülük  etmesi  ile  başlayan  görüşmeler,  27 Ağustos
                                               1928’de dokuz devlet arasında (ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya, Ja-
                                               ponya, Belçika, Polonya ve Çekoslavakya) imzalandı. Pakta daha sonra Tür-
                                               kiye ve 1929’da Sovyetler Birliği de katıldı.


                                               Briand-Kellog Paktı ile “savunmaya dayanmayan savaş” kanun dışı sayılmış
                                               ve anlaşmayı imzalayan devletler anlaşmazlıkların çözümü için savaş yoluna
                                               gitmeyeceklerini,  barışçıl  yöntemlere  başvuracaklarını  taahhüt  etmişlerdir.
                                               Bu pakt, barış ve silahsızlanma çabalarında önemli bir aşamadır fakat hayata
                                               geçirilememiştir.

                                               4. 3. 2. I. Dünya Savaşı’ndan Sonra Dünya Ekonomik
                                                           Bunalımı (Kara Perşembe)

                                                Sıra Sizde
                                                           Küresel çapta yaşanan ekonomik bunalımlar, ülke içinde ya da
                                                           ülkeler arasında ne gibi sorunlara yol açar?
                                               1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, dar anlamıyla New York Borsasının çök-
                                               mesidir. Geniş anlamıyla ise kredi sistemiyle varlığını sürdüren ekonomide
                                               fazla üretimden kaynaklanan üretim-tüketim dengesizliği olarak özetlenebi-
                                               lir. I. Dünya Savaşı, özellikle Avrupa dışında üretim kapasitesinin olağanüstü
                                               artmasına sebep olmuştu ve sanayi ülkeleri ihraç ettikleri ürünlerle büyük
                                               karlar elde etmişlerdi. Fakat 1920’li yıllardaki tarımsal üretimdeki artış tarım
                                               ürünleri fiyatlarının düşmesine neden oldu. Amerikan çiftçilerinin savaş sıra-
                                               sındaki talepleri karşılamak için üretimini artırdıkları tarım ürünleri ellerinde
                                               kaldı. Çiftçiler, üretim fazlası ürünlerini ellerinden çıkarmak için fiyatları dü-
                                               şürdüler. Ancak savaş sırasında üretimlerini artırmak amacıyla aldıkları kre-
                                               dileri ödemekte sıkıntıya düştüler.

                                               ABD’de I. Dünya Savaşı’nın getirdiği zorluklar karşısında küçük şirketler
                                               birleşmiş ve tekeller oluşturmuşlardı. 1929’a gelindiğinde Amerika ekonomi-
                                               sinin %50’si 200 kadar holdingin kontrolüne girmişti. Bu dönemde Amerikan
                                               banka ve şirketlerinin çalışma esaslarını düzenleyen yasalar yetersizdi.


                                                                              Atatürk sahip olduğu çiftlikleri ve
                      Atatürk İlkeleri anayasaya kondu.                          mallarını millete bağışladı.

                                        1937                                                    1937
               154
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25