Page 4 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 4.Ünite

İKİ SAVAŞ ARASINDAKİ DÖNEMDE TÜRKİYE VE DÜNYA

4. 1. ATATÜRK DÖNEMİ

İÇ POLİTİKADAKİ GELİŞMELER

Görsel 4.1: Atatürk TBMM’den çıkarken

Araştır Öğren Paylaş

1. Siyasi partiler, bir toplumda hangi işlevleri yerine getirirler?
2. Meclisin toplum yaşamındaki etkisi ve önemi nedir?

4. 1. 1. I. Meclis ve II. Meclis

23 Nisan 1920’de kurulan TBMM (Görsel 4.1), güç şartlar altında hem millet
egemenliğini sağlamış hem de Millî Mücadeleyi yönetmişti. Ancak büyük
işler başaran bu meclis artık yıpranmıştı ve meclisin yenilenmesi gerekiyor-
du. Millî Mücadele’nin başlarında millî birliği bozacağı endişesiyle her tür-
lü particilik faaliyetinden uzak durulması kararlaştırılmıştı. Herkesin ortak
amacı düşmanı yurttan atmak ve yurtta bağımsızlığı sağlamaktı. 23 Nisan
1920-1 Nisan 1923 tarihleri arasında görev yapan I. Meclis’te toplumun her
kesiminden, değişik görüşlere sahip milletvekilleri bulunmaktaydı. Fakat ya-
şanan bazı gelişmeler farklı görüşlerdeki milletvekillerinin gruplaşmalarına
neden olmuştu.

Mecliste gruplaşmaların ortaya çıkması üzerine Mustafa Kemal Paşa kendine
yakın milletvekilleriyle birlikte Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Gru-
bu’nu kurdu. Bu gruba I. Grup denildi. Bunun dışında kalan milletvekillerinin
oluşturduğu gruba da II. Grup adı verildi.

Millî Mücadele Dönemi’nde Meclis’te yaşanan fikir ayrılıkları büyük zaferin
kazanılmasının ardından, özellikle saltanatın kaldırılmasından sonra, daha net
bir şekilde ortaya çıkmıştı. Mustafa Kemal, Millî Mücadele sürecinde yıpra-
nan Meclis’in yenilenmediği takdirde, millet ve memleketin ağır sorumluluk-
lar gerektiren işlerini yürütmenin mümkün olamayacağını düşünüyordu. Ana-
yasaya göre de milletvekili seçimlerinin yapılması zamanı gelmişti. Bütün bu
gelişmelerin sonucunda TBMM, 1 Nisan 1923’te seçimlerin yenilenmesine
karar verdi.

II. TBMM Açıldı. Lozan Antlaşması TBMM’de onaylandı.

1923 1923
138 11 Ağustos 23 Ağustos