Page 8 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 4.Ünite

İKİ SAVAŞ ARASINDAKİ DÖNEMDE TÜRKİYE VE DÜNYA

4. 2. ATATÜRK DÖNEMİ
TÜRK DIŞ POLİTİKASI (1923-1938)

Görsel 4.3: Atatürk’ün Yugoslavya Genelkurmay Başkanı ile görüşmesi

Araştır Öğren Paylaş
1. Devlet başkanlarının ziyaretleri, ülkeler arasında ne gibi siyasi,
kültürel ve askerî sonuçlar meydana getirir? Tartışınız.
2. Devletlerin dış politikalarını belirleyen esaslar sizce neler olmalıdır?

Atatürk’ün “Yurtta sulh, cihanda sulh!” düşüncesini kendisine ilke edinen
Türkiye, toprak bütünlüğüne ve bağımsızlığına kast edilmesi durumunda sa-
vaştan kaçınmayacağını yaşanan çeşitli dış politik gelişmeler de göstermiştir.
Bu konuda Atatürk, komşu ve çevre ülkelerle sürekli olumlu diplomatik iliş-
kiler kurmaya özen göstermiştir (Görsel 4.3).
Atatürk Dönemi Türk dış politikasında belirlenen öncelikler iki ana bölüme
ayrılır: 1923-1930 yılları arası dış politika öncelikleri Lozan Barış Konfe-
ransı’ndan kalan sorunları çözmeye yöneliktir. 1930-1938 yılları arasındaki
Türk dış politikasının önceliklerinde ise 1930’lu yıllarda Almanya ve İtal-
ya’nın saldırgan ve yayılmacı politikaları sonucu yaklaşan II. Dünya Savaşı
tehlikesine karşı alınacak tedbirler önem kazanmıştır.

Türkiye güvenliğini sağlamaya yönelik bölgesel ittifaklar kurarken 1932 yı-
lında da Milletler Cemiyeti’ne üye olmuştur.

4. 2. 1. Türkiye-Yunanistan İlişkileri

Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasından sonra Türk-Yunan ilişkilerin-
de belirleyici olan iki ana sorun nüfus mübadelesi ve patrikhane meselesi
olmuştur. Lozan Barış Antlaşması’na göre 30 Ekim 1918 tarihli Mondros
Ateşkes Anlaşması’ndan önce İstanbul’da yerleşik olan Rumlar ve Batı Trak-
ya’daki Türkler dışında kalan, Türkiye’deki Rumlar’ın ve Yunanistan’daki
Türklerın mübadelesi (değişimi) kararlaştırıldı. Ancak Yunanistan, İstan-
bul’da mümkün olduğu kadar fazla sayıda Rum bırakmak istiyordu.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruldu. Türk Hava Kurumu kuruldu.

1924 1925
142 17 Kasım