Page 29 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | 6.Ünite
P. 29
Roman
Tutunamayanlar adlı romanında yazar; yaşadığı toplumla uyuşamayan, onun yapay dünyasıyla
çelişen ve bu yüzden hayata tutunamayan insanları konu edinmiştir. İç konuşma ve bilinç akışı gibi
modern romana özgü anlatım tekniklerini kullanmıştır:
“... Şimdi, Ankara’da bulunuyorsunuz, zannedersem.” Demek, Burhan buydu. Selim’in onlara tanıştır-
maktan kaçındığı ‘esaslı’ arkadaşlarından biri. Selim, farklı çevrelerdeki arkadaşlarını birbirine tanıştır-
mayı sevmezdi. “Hoşlanmazsın,” diye kestirip atardı. ‘Yüksek’ arkadaş çevrelerinde üniversite arkadaşla-
rından utanırdı Selim. “Seni elevermemizden korkuyorsun,” diye saldırırlardı Selim’e kantinde. Hepimiz,
tanımadan, sevimsizliklerine inanırdık bu adamların. Bu yüksek arkadaşların da bizi tanımadan sevimsiz
bulduklarını bilmeseydi, tanıştırmaktan kaçınır mıydı? Ben bile zorlukla barınabiliyorum aralarında; sizi
hemen yutarlar, demek isterdi kantindeki arkadaşlarına.
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Tutunamayanlar adlı metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
2. Metinde olay akışını yönlendiren temel çatışmayı belirleyiniz.
3. Turgut’un ruh hâlinde meydana gelen değişimi metinden hareketle açıklayınız.
4. Selim’in arkadaşı Burhan’la karşılaştığında Turgut’un neler hissettiğini ve düşündüğünü belirtiniz.
5. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.
1. Etkinlik
a. Tutunamayanlar adlı metindeki kahramanların olay akışını etkileyen özelliklerini belirleyiniz.
b. Kişileri tip ya da karakter özellikleriyle açıklayan bir tablo hazırlayınız.
2. Etkinlik
a. Tutunamayanlar adlı metindeki anlatıcıyı ve bakış açısını belirleyerek metinden örnekleyiniz.
b. Metindeki anlatıcı ve bakış açısının çeşitliliğinin metne katkısını tartışınız.
Yazarın Biyografisi
Oğuz Atay (1934-1977): İnebolu’da doğdu. 1951’de Ankara Maarif
Kolejini bitirdi. Yükseköğrenimini İTÜ İnşaat Fakültesinde yaptı. İstanbul
Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisinde (şimdiki Yıldız Teknik Üni-
versitesi) öğretim üyesi olarak çalıştı.
Oğuz Atay, 1970’li yıllarda yazdığı eserleriyle Türk edebiyatında mo-
dern roman ve hikâyenin öncülerinden oldu. Roman ve hikâyeden başka
tiyatro ve günlük türünde de eser verdi. Daha çok, toplumcu gerçekçiliğin
hâkim olduğu bir dönemde bu çizginin dışına çıkarak modernist çizgide
farklı biçim, teknik ve içerikte eserler yazdı. Kendisi de akademisyen bir
aydın olan yazar, eserlerinde yaşadığı toplumun ve düzenin yerleşik ku-
rallarına uyum sağlayamayan, bunlarla çelişen ve sonuçta tutunamayıp
yenilen aydın kişileri konu edindi. Oğuz Atay; bu kişilerin iç dünyalarını, iç Oğuz Atay
çatışmalarını derinlemesine yansıttığı eserlerinde ironiyi güçlü bir eleştiri (1934-1977)
aracı olarak kullandı. Tutunamayanlar, Bir Bilim Adamının Romanı, Tehlikeli
Oyunlar (roman); Korkuyu Beklerken (hikâye), Oyunlarla Yaşayanlar (tiyat-
ro) yazarın başlıca eserleridir.
183