Page 47 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)

Yönetim Bilimine Giriş

GEORGE ELTON JOHN MAYO

[ Corç Eltın Con Mayo (1856-1915) ]

Avustralyalı G. Elton Mayo, insan ilişkileri üzerine sekiz yıl süren Hawthorne
(Havtorn) araştırmasını yapmıştır. Bu araştırma, koşulların işçi üretimi üze-
rindeki etkisini ölçmek amacıyla başlatılmıştır. Daha sonra işçi davranışla-
rının fizyolojik, psikolojik, ekonomik ve diğer bütün yönleriyle incelenmesi
yoluna gidilmiş ve sonuçların, geniş sosyal örgütler ve yönetim üzerindeki
etkileri izlenmiştir.

Neoklasik yönetim düşüncesinde temel varsayım, bireysel etkileşimde ve ör-
güt etkileşiminde işçinin psikolojik ve sosyal yönlerinin dikkate alınmasının
gerekliliğidir. Bu gerekçeden hareketle neoklasik yönetim düşüncesi, örgüt
içi insan davranışlarının incelenmesi amacıyla girişilen Hawthorne araştır-
maları ile başlamıştır. Hawthorne araştırmalarında, işletmenin bir sosyal sis-
tem olduğu ve bu sistemin en önemli unsurunun insan olduğu vurgulanmıştır.
Bu araştırmalar sonucunda, verimliliğin fiziksel iyileştirmelerle sağlanamadı-
ğı; bunun, daha çok sosyal faktörlerle mümkün olduğu ortaya konmuştur. Bu
araştırmaya göre insanların inançları, tutumları, alışkanlıkları ve aralarında
kendiliğinden oluşan gruplar, üretim verimliliğini büyük oranda etkilemekte-
dir. Yani yönetim, yöneticilerin de parçası olduğu sosyal bir sistemi yönetme-
ye çalışır.
Ziya Bursalıoğlu,
Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama

c) Modern Yönetim Düşüncesi

Bu yaklaşım 1960’lı yıllardan bu yana sürmektedir. Modern yönetim yakla-
şımları klasik ve neoklasik yönetimin bir devamı olup yönetime daha değişik
boyutlar getirmiştir. Modern yönetim düşüncesi, “sistem yaklaşımı” ve “du-
rumsallık yaklaşımı” olmak üzere iki temel yaklaşımdan oluşmaktadır.

Modern yönetim, her işletmeyi bir sistem olarak görür. Genellikle modeller
ve sistemler kurmaya yönelik olup belirli bilimsel kavramlara ve deneye da-
yalı araştırmalardan faydalanır.
Modern yönetim düşüncesini diğer yönetim düşüncelerinden kesin çizgiler-
le ayırmak mümkün değildir. Çünkü bu düşünce sistemi, önceki düşünce
sistemlerinin ilke ve esaslarını yeni bir bakış açısı ile ele alıp yorumlamaya
çalışmıştır.
Klasik ve neoklasik yönetim düşünceleri, örgütü bir kapalı sistem olarak ele
alırken modern yönetim düşüncesi örgütü çevresiyle etkileşim hâlinde olan
açık bir sistem olarak ele alır.

45