Page 137 - DESEN 9

4. ÜNİTE DESEN ÇALIŞMALARINDA DERİNLİK ETKİSİ

4.1.2. Sanatçı Eserlerinden Çizgi Perspektifi

Perspektif, Rönesans’la kuramsal bir çizim yönte-
mi olmuştur. Akademik resim yönteminin önemli
bir yapı taşı olan bu uygulamada ilk ve çarpıcı ör-
nekler Rönesans’ta karşımıza çıkar. Birçok sanatçı
perspektifi merkeze alarak resimler yapmıştır. Bu
çağda bakış, insanın görüş açısıdır ve bu aşama-
da optik görüntüyü zorlayan perspektif bir ihtiyaç
olmuştur. Böylelikle doğa görüntüsü biçimlenerek
resimde nesne olarak ele alınmıştır. Rönesans ön-
cesi gotik sanat anlayışında yapılarda dikey ve çok
parçalı sonsuzluk gibi dinî kavram hâkimken Rö-
nesans’ta yatay biçim, ölçü ve dünyevi yapı ortaya
çıkmıştır. Resim tasarlanırken daha önce dikkate
alınmayan eşya ve doğa görünümü yine Röne-
sans’ta karşımıza çıkmaktadır.

1300 tarihinde Giotto di Bondone (Ciotto di Bon-
done), mekân biçimlendirmesinin resimde de yer
alması, üç boyutlu figürlerin üzerinde durduğu ze-
min tespitine ihtiyaç duymuş ve resim tasarımında
ilk perspektif çalışmasını gerçekleştirmiştir (Görsel
4.24). Bunun yaparken Bizans ve Antik Yunan tarzı-
nı kullanmıştır. 1425’te Masaccio (Mazacço) İtalya
Rönesans’ında Brunelleschi’nin gündeme getirdiği
çizgisel perspektifi kullanan ilk ressamdır. Floran- Görsel 4.24: Yedi Erdem, İhtiyat, 1306, Giotto di
Bondone, Arena Şapeli, Padua
sa’daki bir kilise duvarlarına yaptığı “Kutsal Üçlü”
freskinde ve çeşitli fresk serilerinde anlatılan sembolleri perspektifle ikna edici bir odak oluşturmada
kullanmıştır. Eserlerinde mekân, temsilî olarak mevcut Floransa mimarisinden ilham aldığı “Haraç Para-
sı” freskinden oldukça net anlaşılmaktadır (Görsel 4.25).

Görsel 4.25: Haraç Parası, 1427, Masaccio, Brancacci (Bırankaçi) Şapeli, Santa Maria del Carmine (Santa Maria
del Karmine), Floransa, İtalya

135