Page 316 - GRAFİK TASARIM 11

4) Yüksek baskı (Relief)

Güzel sanatların bir dalı olan, en eski baskı tekniklerinden bi-
ridir. Yapılmış olan desenin baskı yüzeyinde oluşması ve ka-
bartma hâlini alması amacıyla düz zeminli bir malzemenin
yüzeyinde kazıma, oyma ve yontma işlemleri yapılır. Bu baskı
çeşidi; ağaç baskı (woodcut), ağaç gravür (wood engraving) ve
linol baskıyı (linocut) kapsamaktadır.

a) Linol baskı: Sanatçı, yapıtlarını çoğaltmak için linol baskı
tekniğini kullanır. Linol oyma bıçaklarıyla oyulup kalıp hazırla-
nır. Bu baskıda her renk için ayrı kalıp hazırlanarak prese verilir
(Görsel 5.23).
b) Ağaç oyma: Ağaç plaka hazırlanır ve bu plaka üzerine desen
çizilir. Baskıda çıkması istenmeyen kısımlar; dokusal, çapraz ve
düz şekilde oyularak baskıya şekil verilir. Ahşap, yumuşak bir
malzeme olduğu için ve kaba dokusu sebebiyle ince çizgiler
vermeye engel olmaktadır (Görsel 5.24).
Görsel 5.23. Benekli Mayo, linol baskı,
March Brunier, 40x25,5 cm, 2007

Görsel 5.24. Öz portre, ağaç baskı, Kathe Kollwitz, 20.9x30.3 cm, 1924
5) Dijital baskı

Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte, sanatçının öz-
gün eserlerini kopyalamak amacıyla tuval üzerine dijital baskı
yoluyla gerçekleştirdiği baskı çeşididir. Sanatçının istekleri ve
gözetimiyle baskı adeti, baskının boyutu, şekli ve kâğıt kalitesi
gibi ölçütlerle yapılır. Bu süreçte yapılan ve sanatçı tarafından
oluşturulan eserler, dijital baskılardakiyle aynı kalitededir. Di-
Görsel 5.25. İsimsiz, dijital baskı, jital ortamda üretilen bu eserler çoğaltılarak seri üretim yapıl-
Erdem Çağla, 30x40 cm, 2023 makta ve böylece yaygınlaştırılmaktadır (Görsel 5.25).

SINIF DIŞI ETKİNLİK

Tarihsel süreç içerisinde yüksek baskı tekniği yapan sanatçılarımızı araştırınız. Araştırma sonuçları-
nızdan oluşan bir dosya hazırlayınız. Çalışmanızı sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

314