Page 126 - MÜZE EĞİTİMİ (seçmeli 9,10,11 ve 12. sınıflar)

MÜZE EĞİTİMİ MÜZECİLİĞİN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ

Müze müdürü ve arkeolog olarak küçük bir kolek-
siyonla işe başlayan Osman Hamdi Bey; Müze-i
Hümayun’u imparatorluk çapında bağlantıları olan
büyük bir kuruma dönüştürmüştür. Onun zama-
nında Türk müzeciliğinin ve arkeolojisinin temelleri
atılmıştır.
Mimar Alexandre Vallaury (Aleksandır Valeri) ile
birlikte çalışarak müzeler için var olan yapıları kul-
lanmanın dışında müze yapıları tasarlamışlardır.
1891 yılında hizmete açılan İstanbul Arkeoloji Mü-
zesi binası bunlardan biridir. En önemli çalışmala-
Görsel 3.38: Osman Hamdi Bey, Nemrut kazısı, 1883, rından biri de tarihî eser kaçakçılığını önlemek için
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Fotoğraf Arşivi, 11190. çıkarttırdığı “Asar-ı Atika Kanunu”dur.

XX. yüzyılın başlarında Osman Hamdi Bey’in mo-
dernleşme girişimleriyle Türkiye’de müzecilik anla-
yışı büyük bir ivme kazanmıştır. Görev süresi bo-
yunca, onun çabalarıyla Türk müzeciliğinde büyük
bir devrim yaşanmış ve müzeciliğimizin kurumsal-
laşması yolunda önemli adımlar atılmıştır. Yeni mü-
zeler açılmış, yayınlar yapılmış; bu döneme kadar
topraklarımızdan çalınan tarihî eserlerin bir kısmı
ülkeye geri getirtilmiş, tarihî eser kaçakçılığına da
büyük ölçüde önlem alınmıştır. Arkeolojik kazılar
artmış, müze yönetimi anlamında da önemli aşa-
malar kaydedilmiştir.
• Nemrut Dağı Kazısı

Görsel 3.39: Osman Hamdi Bey, Nemrut kazısı, 1883, 1882 yılında Nemrut Dağı zirvesinde yapılan araş-
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Fotoğraf Arşivi, 11190. tırmalardan haberdar olan Osmanlı Hükümeti;
Nemrut Dağı anıtlarını incelemek, buradaki yazıt-
ları ve konu ile ilgili çeşitli sorunları aydınlatmak
üzere, 1883 yılı baharında Müze-i Hümayun Mü-
dürü Osman Hamdi Bey’i görevlendirmiştir. Osman
Hamdi Bey ilk kazısını ve araştırmalarını böylece,
1883 Mayıs’ında Nemrut Dağı'nda gerçekleştirmiş-
tir (Görsel 3.38, 3.39 ve 3.40). Dönüşünde kazı so-
nuçlarını aynı yıl İstanbul’da yayımlamıştır.

• Sayda Kazıları
Osman Hamdi Bey, 1887’de Lübnan Sayda’da yap-
tığı kazılarda Fenike krallarına ait 18 lahit bulur.
Bulunan lahitlerin 7 tanesi belgelenerek yerinde
bırakılır. İskender, Ağlayan Kadınlar, Satrap, Likya
ve Tabnit Lahti gibi birbirinden önemli eserler bir

Görsel 3.40: Osman Hamdi Bey, Nemrut kazısı, 1883, gemiyle İstanbul’a getirilir. Bugün İstanbul Arkeo-
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Fotoğraf Arşivi, 11190. loji Müzesi Lahitler salonunda sergilenmektedir.

124