Page 67 - MÜZE EĞİTİMİ (seçmeli 9,10,11 ve 12. sınıflar)

MÜZE EĞİTİMİ MÜZECİLİK

Müzelerde sıcaklık 5-35 C derece arasında değişebilir. Sıcaklık uç dereceler-
o
de olmaması hâlinde eserler doğrudan ısı etkisiyle zarar görmez.
Isının neden olduğu genleşme ile sıcaklık yükselince artan kimyasal ve biyo-
lojik etkinlikten insanlar için elverişli ama fazla yüksek olmayan sıcaklık dere-
celeri müzelerin sergileme alanları için uygundur.
İçlerinde çalışma yapılmayan depolar ise 20 C derecenin altında tutulabilir.
o
Ayrıca ani ve büyük ısı değişimlerinden kaçınılmalıdır.Müzelerde sergilenen
eserler, yapıldıkları malzemeye göre ısı değişimlerinden etkilenmektedir, ka-
çınmak için sıcaklığın düşük tutulmasında yarar vardır.
Eserler Üzerinde Isının Etkileri

Isı, pişmiş toprak eserler üzerinde doğrudan bir etkiye sahip değildir. Çok
yüksek ısılarda seramik yüzeyindeki sırlarda, çatlama olduğu görülmektedir.
• Taş eserlerin yapısına bağlı olarak kışın soğuk havada, yazın ise sıcak
havanın etkisinde kalan taş eserler genellikle çatlama, kopma gibi şe-
killerde zarar görürler.
• Metal eserler, ısıdan doğrudan etkilenmezler, fakat nemden çok ağır
şekilde zarar görürler. Bu nedenle, nem dengesinin sağlanması için
sıcaklığın, belirli bir seviyede olması ve çok düşük tutulmaması ge-
rekir.
• Cam eserlerde ısı eksi değerlere düşünce, boyalı camlarda, boyama-
ların yer yer kalktığı gözlemlenmiştir. Bozulma olmaması için ısının
sabit tutulması gereklidir.

• Kağıt eserlerde ısının yükselmesiyle kağıtlar sararır ve kırılmalar
meydana gelir. Düşük ısılarda ise nemlenir.
• Dokuma eserlerde ısı nemle birleşince dokumalar üzerinde kopma,
dokularının sertleşmesi, çürüme ve bakteri oluşumu gibi zararlara
yol açar.
• Deri eserlerde ısı etkisiyle şişme, yumuşama, sertleşme şeklinde bo-
zulmalar olmaktadır.
• Ahşap eserler, ısı etkisiyle çatlama, bağlantı yerlerinden ayrılma şek-
linde zarar görürler.
• Kemik eserler, ısı nedeniyle çatlama, kırılganlaşma, ayrışma şeklinde
zarar görürler.

• Isı etkisi resimlerde çatlama, boyanın tozlanması ve kabarma şeklin-
de bozulmalara yol açar.

Işığın Teşhir ve Depolarda Muhafaza edilen Eserlerin Üzerindeki Etkisi

Müze koleksiyonları için geri dönüşü olmayan hasarlara neden olan ışık, aynı
zamanda bir enerji türüdür ve nanometre(nm) ile ölçülür. Hem elektriksel
hem de manyetik özellikler taşıması nedeniyle elektromanyetik radyasyon
olarak da tanımlanan ışık, dalga boyuna göre; Görünür ışık, Morötesi (Ultra-
violet) ve Kızılötesi (Infrared) ışınlar olarak sınıflandırılır.

65