Page 116 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

RÖLYEF

Osmanlı Dönemi’nde daha çok İslami motifler göze çarpar. Osmanlı’nın erken dönemlerinde Selçuklu gelenek-
sel taş işçiliğinin devam ettirildiği ve kabartmalarda sıkça kullanıldığı görülür (Görsel 3.52).
Mimariye belirgin bir incelik kazandırmak amacıyla uygulanan taş işçiliği; kabartmalı oyma, şebekeli oyma ve
renkli taş kakma olmak üzere üç ana başlık altında toplanır. Klasik Osmanlı sanatında taş rölyef bezemesi, ince
detaylarla dolu yazı örnekleri dışında ağırlığını kaybetmiştir.
Çok çeşitli yazı ve motif bileşenlerinin ortaya konulduğu Osmanlı mimari sanatı, 17. yüzyıl sonrası evrensel
birlik ve dengeden yola çıkılarak elde edilmiş geometrik biçimler ve düzenlemelerden oluşan mukarnas bezemeler,
rumi adı verilen bitkisel motiflerin ağırlıkta olduğu süslemeler ile klişeleşmeye başlamıştır (Görsel 3.53).

Görsel 3.52: Eyüp Sultan Camisi taş ziynetleri, Osmanlı, Görsel 3.53: Yeşil Cami, detay, Osmanlı, 1414-1419, Bursa
1798-1800, İstanbul
1882’de kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi ile Türkiye’de ilk kez çağdaş heykel sanatı dalında eğitim verilme-
ye başlanmıştır. M.Kemal Atatürk’ün sanata verdiği önem sayesinde bu okulun öğrencileri (Ratip AŞIR, Ali Hadi
BARA, Zühtü MÜRİDOĞLU, Nusret YAMAN) yurt dışında eğitim almaya gönderilmiş, bu öğrenciler yurda dön-
dükten sonra uyguladıkları sanatsal çalışmalar ve eğitim faaliyetleriyle hizmet vermeye devam etmiş ve yeni nesil
öğrencilerin yetişmesine katkıda bulunmuşlardır (Görsel 3.54, 3.55).

Görsel 3.54: Başkomutanlık Meydan Savaşı, Zühtü Müridoğlu, 1953, Anıtkabir, Ankara

Görsel 3.55: Sakarya Meydan Muharebesi, İlhan Koman, 1953, Anıtkabir, Ankara

113