Page 119 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11
P. 119
RÖLYEF SANATI
5.3. Rölyefte Kompozisyon
5.3.1. Rölyef Çalışmalarında Kompozisyon Öge ve İlkeleri
Rölyef çalışmalarında kompozisyon öge ve ilkeleri çalışmanın özünü oluşturur. Kompozisyonda yer alan biçim-
lerin dağılımını yüzey üzerinde simetrik ya da asimetrik bir denge oluşturacak şekilde tasarlanır. Zıtlık ilkesiyle
yüzeyin monotonluktan uzaklaştırılır, yüzeye hareket kazandırılır ve ilgi uyandırılması sağlanır. Rölyef çalışma-
larda birim, modül, bütün, doku, hacim, ışık-gölge, hareket-yön, oran-orantı gibi kompozisyon öge ve ilkeleri
kendi içinde ilişkilendirilir ve üç boyut etkisi artırılır. Işık-gölge ile oluşan açık, orta, koyu ton değerleri formların
algılanmasında ve hacim etkisinin güçlendirilmesinde önemli rol oynar. Işığın geliş yönü ve gölgede kalacak
alanlar düşünülerek kompozisyon oluşturulmalıdır.
Sanat eğitiminde yapılan bütün uygulamalarda kompozisyon kurgusu önemlidir. Mekânla birlikte kompozisyonda
geometrik bir şemaya göre hareket etmek yerinde olacaktır. Merkezî, üçgen ya da diyagonal kompozisyondan
yararlanılarak tasarım planlanmalıdır (Görsel 5.31, 5.32, 5.33).
Görsel 5.31: Cennetin Kapıları, ?, ?, Floransa Bazilikası, İtalya Görsel 5.32: Mithras (Mituras) efsanesi, Roma
Dönemi MS 1-4 yüzyıl, Wiesbaden (Vayzbaden),
Almanya
Görsel 5.33: Gemi işçileri, ?, ?, Bishopsgate (Bişopgeyt) binası, Londra, İngiltere
117