Page 90 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

BÜST

Görsel 2.31: Pazırık bölgesinde bulunan balbal örneği Görsel 2.32: Rapa Nui Milli Parkı, 16. yy., Paskalya Adası

Buna benzer inanç ritüelini Güney Amerika’da Paskalya Adası’nda yer alan büyük ölçekli, bazalt taştan oyul-
muş insan figürlerinde görebiliriz. Moai adı verilen bu figür heykeller, mezar alanlarına oyulmuş temsilî heykel
portrelerdir (Görsel 2.32).
19. yy.ın sonlarına gelindiğinde doğa gözlemine dayanan tarımsal kültürlerin natüralist sanat anlayışı, bilim
ve teknolojik gelişmelerin etkisi altında gücünü kaybetmiştir. Yeni toplum biçimi kendi sanat anlayışını da oluş-
turmaya başlamıştır. Endüstri kültürü ile insan topraktan koparak, toplumsal değişimini başlatmıştır. Sanat birey-
selleşerek sanatçılar, verilmiş biçimler üzerinden çalışmak yerine yeni biçimler oluşturmak için çaba göstermiştir.
Yine Hint, Çin, Japon ve Amerika’nın eski yerli halk sanatları, Afrika ve Avustralya’da yaşayan ilkellerin sanatları
keşfedilmiş ve Batı sanat merkezlerine taşınarak birçok sanatçıyı etkileyen çalışmalar yapılmıştır. Modernizm süre-
cinde yerli halkların sanatından etkilenen Brancusi, Barlach, Moore, Picasso gibi öncü sanatçıların heykel anlayışı
tamamen değişmiştir. Doğanın tasvirinden uzaklaşan sanatçılar, yeni form arayışları ile soyut denemelere başla-
yarak hareket eden formların anlık değişen durumlarını çalışmışlardır.

Görsel 2.33, 2.34 ve 2.35’te yer alan Constantin Brancusi’ye ait büst çalışmalarını inceleyerek ‘‘Nasıl bir yol
izlenmeli?’’ bölümünü takip ederek ilerleyiniz.

Görsel 2.33: Izdırap, Constantin Brancusi, Görsel 2.34: Uyku, Constantin Brancusi, Görsel 2.35: Uyuyan Esin Perisi, Constan-
1907, Fransa 1908, Fransa tin Brancusi, 1910, Fransa
Nasıl bir yol izlenmeli?
1. Brancusi’nin sanatsal çalışmalarını anlatım biçimi özellikleri yönünden inceleyiniz.
2. Sanatçının yaşadığı döneme ait teknoloji, ekonomi ve psikoloji alanındaki bulguların sanatsal üslubuna
katkılarını web kaynaklarından araştırınız.

87