Page 18 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

Okuma Gitar Çalmada Tırnak ve Parmak Ucu Kullanımı
Parçası Gitaristler arasında, gitarın tırnakla ya da parmak ucuyla çalınışı konusunda
oldukça ciddi tartışmalar yaşanmıştır. Gitarın tırnakla mı, tırnaksız mı çalınması
gerektiği konusu, yeni başlamış bir tartışma değildir. Geçmişte, gitarın tarihsel
evrimi sırasında, gitarın ataları sayılan lut, vihuela (vihuela), chitarrone (kitaron)
gibi bazı telli çalgıların nasıl çalınması gerektiği konusunda da aynı tartışma-
lar yaşanmıştır. 20. yüzyılın önemli gitaristleri olan Emilio Pujol (Emilyo Pujol)
ve Andreas Segovia (Andres Segovya) bu konuda farklı görüşleri savundukları
için günümüzde tırnak ve parmak ucu kullanımında değişik yaklaşımlar olduğu
gözlemlenmektedir. İki virtüöz gitaristten Emilio Pujol tırnaksız çalmayı (sadece
parmak ucu ile), Andreas Segovia ise tırnağın da kullanılması gerektiğini sa-
vunmuştur.
Özetle uzadıkça dışa bükülen, uzadıkça içe bükülen ve düz şekilde uzayan üç
tip tırnak olduğunu söyleyebiliriz. Tırnak sürekli değişen, kişiden kişiye farklılık
gösteren fizyolojik bir etmendir. Sadece tırnak ile çalmak; gitarda belli bir ton
oluşumuna zemin hazırlasa da bu şekilde çalan kişide zengin ton üretememe,
her zaman aynı uzunlukta tırnak kullanamama ve sürekli bakım yapma zorun-
luluğu gibi olumsuzluklardan dolayı çalma sırasında istediği tonu tutturamama
gibi durumlar yaratabilir.

Birçok kişinin ve hatta bazı gitar çalanların bildiğinin aksine, gitar tamamen
tırnaklarla çalınan bir çalgı değildir. Tele ilk vuran ve çekiş hareketini sağlayan
parmağın etli kısmı iken sesin rengini ve parlaklığını sağlayan tırnak, parmağın
tele en son temas ettiği kısımdır. Sadece tırnaklar ile üretilen bir ses; zayıf, me-
talik ve müziğe olumsuz olarak yansıyan tırnak sesleriyle oluşacaktır. Sadece
parmaklarla tırnaksız elde edilen seste ise donuk, renksiz ve güçsüz bir ton
elde edilecektir. Bu nedenle gitardan çıkan kaliteli ses, parmağın etli kısmı ve
tırnağın birlikte ürettiği bir biçimde oluşmalıdır.

Gitardan uygun tonu elde etmek için tırnak şeklinizi sürekli değiştirerek dene-
meler yapmalı ve en uygun şekli bulana kadar ton arayışınızı sürdürmelisiniz.

Dikkat edeceğiniz önemli olan konu tırnağın telden ayrıldığı noktadır. Bu bölü-
mü mümkün olduğunca köşeli yapmamaya çalışınız ve yumuşak törpü veya su
zımparası ile yuvarlamaya özen gösteriniz. Tırnak boyu kişiden kişiye değiş-
kenlik gösterebilir ancak ortalama 2-2,5 milimetreyi geçmemelidir.

Görsel 1.3: Parmağın Göz
Hizasında Görünümü

Efgan Rende

Uygulama 17-20. sayfalarda verilen eserlerden birini öğretmeniniz rehberliğinde seçiniz.
Gitarın üç ana ton bölgesini ve sağ el parmağınızın renk oluşturma alanlarını
kullanarak seçtiğiniz eseri yorumlamaya çalışınız. Müzikal cümleleri farklı ton
ve renk seçenekleriyle seslendiriniz. Bu seçenekleri seslendirerek öğretmenini-
ze danışınız ve en uygun olanlarını seçiniz.

Gitarda Müzikal İfade 16