Page 16 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

üzerinde araştırmalar yapmalı ve hangi gitaristin hangi pozisyonu ve parmak
seçimini kullandığını öğrenmelidir. Hatta öğrenci, bir eseri farklı parmak seçi-
mi anlayışıyla yazılmış notalardan çalışarak değişik fikirleri karma olarak kul-
lanmalıdır. Böylece ileride kendisinin oluşturacağı yorumlama biçimine katkıda
bulunacak çok farklı fikirler edinecektir.

Etkinlik Farklı gitaristlerden dinlediğiniz eserin yorumlanmasındaki benzerlik ve farklı-
lıkları belirtiniz. Yorum farklılıklarının oluşmasının gitar müziğini nasıl etkilediğini
arkadaşlarınızla tartışınız.

1. 2. TON VE RENK ÜRETİMİ

Naturel

Ponticello Tasto
Görsel 1.1: Gitarın
Ton Bölgeleri

Gitarın üç ana ton bölgesi bulunmaktadır (Görsel 1.1). Alt eşikle rezonans deliği
arasındaki bölgenin adı “ponticello”dur. Sağ el bu bölgede seslendirme yaptığı
zaman gitardan sert ve metalik bir ton üretilir. Bu bölgenin de kendi içinde ton
sertliği değişkenlik göstermektedir. Sağ el parmakları eşiğe doğru yaklaştıkça
ton giderek sertleşip metalik bir ses elde edilir. Özellikle sert karakterli ifadeler-
de bu bölge kullanılabilir. Ayrıca Romantik Dönem ile 20. ve 21. yüzyıl dönemi
eserleri seslendirilirken yumuşak ifadelerden sonra karşıtlık gerektiren cüm-
lelerde bu bölge tercih edilebilir. Nota yazısında “sul ponticello”, “sul ponti.”,
“ponticello”, “ponti.”, “metalico”, “metalic” gibi terimlerle ifade edilir. Bazı nota
yazılarında ton seçimi tamamen yorumcuya bırakılır. Bu nedenle herhangi bir
terim yazılmayabilir.
Gitarın rezonans deliğinin sağ ve sol taraflarından yaklaşık bir cm dış tarafının
olduğu alan natürel bölge olarak adlandırılır. Bu bölge, adından da anlaşılaca-
ğı gibi gitarın doğal seslere sahip bölgesidir. Bu bölgeden elde edilen tonlar
parlak ve hacimlidir. Gitarın temel ses rengi bu alandan elde edildiği için sağ el
natürel bölgede konumlandırılır. Nota yazısında özellikle natürel bölge olarak
belirtilmez ancak diğer bölgelerin kullanımından sonra yeniden bu bölgeye dö-
nüş için “naturel”, “nat.” gibi terimlerle belirtilir.

Gitarın XII ve XVII. perdelerinin kapsadığı alanın adı “tasto”dur. Bu bölge koyu
tonların, yumuşak ve tatlı seslerin üretildiği bölümdür. Tasto bölgesi içinde de
tonlar değişkenlik gösterir. Sağ el XII. perdeye doğru ilerledikçe sesler daha
koyu ve yumuşak bir ton kazanır. Yumuşak, tatlı, sevimli bir ifade için tasto böl-

Gitarda Müzikal İfade 14